Page 64 - Matematik Çalışma Yaprakları - Giriş Yayınları
P. 64

TYT MATEMATİK                                    8. BÖLÜM: ÜSLÜ SAYILAR VE ÜSLÜ SAYILARDA SIRALAMA

                 ÜSLÜ SAYILAR VE ÜSLÜ SAYILARDA                  ÜSSÜN ÜSSÜ
                               SIRALAMA                          Bir üslü ifadenin tekrardan başka bir üssü alınırsa taban
                                                           n
            a∈R, n∈Z olmak üzere n tane a sayısının çarpımı a  ile   aynı yazılarak üsler çarpılır.
                      n
            gösterilir. a  gösterimine üslü sayı denir.
                                                                   x y

             n
            a  ifadesinde a’ya taban ve n’ye ise kuvvet (üs) denir.  (a ) = a x.y
              .
            a  a = a 2                                           Örneğin;
              . . . .
            a  a  a  a  a …….. a = a 12
                                                                                3 3
                                                                    3
                                                                        12
                                                                            3


                                                                   4

                                                                 (2 ) = 2 , 8  =(2 )  = 2 9
                     12 tane
                                                                       k y
                                                                             y k

                                                                  Ÿ   (a )  = (a ) tir.
             {   BAZI ÖZEL DURUMLAR
                               0
             a ≠ 0 olmak üzere a  = 1 (Her sayının sıfırıncı kuvveti   Bu eşitlik tabanın negatif ve kuvvetlerden birinin tek
             1’dir.)                                              diğerinin de çift sayı olduğu durumlarda sağlanmaz.
                               n
             n ≠ 0 olmak üzere 0  = 0 (Sıfırın 0 hariç tüm kuvvetleri
             0’dır.)                                             Örneğin;
                               n
             n ∈ R olmak üzere 1  = 1 (1’in her kuvveti 1’dir.)  (-2 )  ≠ (-2 )
                                                                    4 3
                                                                           3 4
             n ∈ R olmak üzere (-1) çift  = 1                             4 3    12      3 4  12
             (-1) tek  = -1 (-1’in tek kuvvetleri (-1) çift kuvvetleri ise   Çünkü (-2 )  = -2  ve (-2 )  = 2 dir.
             +1’dir.)
              0
             0  = belirsiz bir durumdur.                         ÜSLÜ SAYILARDA SIRALAMA
                                                                 1) Eşit tabanlı üslü ifadeleri sıralama:
            Örnek:                                               •  Taban 1’den büyük ise (a > 1)
              9
              0     79     18   2022                           Tabanları eşit ve 1’den büyük üslü ifadelerde üssü büyük
                          ( ) 1
                   ( ) 1
               −−     + −    + 1
              6
             
                                                                 olan büyüktür.
            ifadesinin sonucu kaçtır?                            •  Tabanları 0 ile 1 arasında ise (0 < a < 1)
            A) 0        B) 1       C) 2        D) 3       E) 4
                                                                 Tabanları eşit ve 1 ile 0 arasında olan üslü ifadelerde
                                                                 üssü küçük olan büyüktür.
            Çözüm:
              9
              0       79         18     2022                   2) Eşit kuvvetli üslü ifadeleri sıralama:
                                        +
                =  1, −  ( ) 1  =  −  1, −  ( ) 1  =  1, 1  =  1 olduğundan
              6
             
                                                                 Pozitif tabanlı üslü ifadelerin üsleri eşit ise tabanı büyük
             9
              0      79      18   2022                         olan büyüktür.
                – ( -1)   + ( -1)   + 1
             6
            
            1 – ( -1) + 1 + 1 = 1 + 1 + 1 + 1 = 4                Örnek:
                                                                 x = 2 12
            NEGATİF KUVVET                                       y = 8 27
                                   1 
            a ≠ 0 olmak üzere a − n  =     n                  z = 16 9
                                   a                           ifadelerinin sıralaması hangi seçenekte doğru verilmiştir?
                   1 
             2 − 3  =    3  =  1                              A) x > y > z        B) y > z > x        C) x > z > y
                   2   8                                                 D) z > y > x        E) z > x > y

             ( ) 3  − 3  =      1     3  =  − 1              Çözüm:
             −
                      − 3   27
                                                                                           4 9
                                                                             3 27
                                                                                   81
                                                                     12

               −  3   − 2    −  7   2  49                    x = 2 , y = (2 )    = 2 , z = (2 ) = 2 36
                 =      =
                                                                  81
                                                                            12
                                                                       36
               7     3   9                                   2  > 2  > 2  yani y > z > x
                                                                                                              63
   59   60   61   62   63   64   65   66   67   68   69