Page 106 - Matematik Çalışma Yaprakları - Giriş Yayınları
P. 106

TYT MATEMATİK                                                 12. BÖLÜM: RUTİN OLMAYAN PROBLEMLERİ

                    RUTİN OLMAYAN PROBLEMLER                            Toplam + 20x         Toplam
                                                                 K + 8 =              olur. K =      idi.
            Rutin olmayan bilinen bir yöntem veya formül ile çözü-          x + y              x + y
            lemeyen; öğrencinin verileri dikkatli analiz etmesi yara-  Toplam + 20x = Kx + Ky + 8x + 8y        Toplam = Kx + Ky
            tıcı bir girişimde bulunması, bir veya daha fazla stratejiyi
            kullanarak temelde ise sayı bilgisine dayanarak çözülen   Kx + Ky + 20x = Kx + Ky + 8x + 8y → 12x = 8y
            problemlerdir.                                                                        x   =   8   =   Yani;
                                                                                                            2
            Örnek:                                                                                y   12    3
                              Sol       L       Sağ
                                                                                                        x = 2k
                                                                                                +       y = 3k
                                   30        4                                                    x + y = 5k
                                                                 Sınıf mevcudunun 5’in katı olması gerekir. O hâlde seçe-
                                     -20  -7
                                                                 neklerde 5’in katı olan sayıyı aramalıyız. Sınıf mevcudu
                               30       K       58               35’tir.
            Üstteki şekilde her kutuda bulunan sayı altında yer alan   {   Herkese  20  puan  eklenseydi  ortalama  20  artardı.
            sol kutudaki sayıdan sağ kutudaki sayının çıkarılması ile   Ama ortalama 8 artıyor. O hâlde, 20 - 8 = 12 puan kızların
            bulunmuştur.                                          ortalamasının artmasını sağlamıştır. Kızların sayısı 12,
            Buna göre tablodaki K ve L sayılarının toplamı kaçtır?  erkeklerin sayısı 8 ile orantılıdır diyerek de çözebilirdik.
            A) 105     B) 100     C) -24     D) -38     E) -42   Örnek:

            Çözüm:                                                                  2          1
                                                                                          6
                             L    60                                               1           5
                           43  -17
                                                                                   2           4
                         30  -13  4
                                                                                          3
                      10  -20  -7
                                                                 Yukarıda 6 eş dilime ayrılmış bir daire verilmiştir.
                    30   20  K        58
                                                                                                                  o
                                                                                                          o
                                                                                                     o
                                                                 Bu daire sırasıyla 1, 1 ve 2 yönünde 540 , 780  ve 1320
                             40                                  döndürüldüğünde gösterge sırasıyla hangi sayıları gös-
            -20 - (-7) = -13      43 - (-17) = +60               terir?
            -13 - 4 = -17         ? - (-20) = 30                 A) 5, 1, 2           B) 4, 5, 2           C) 2, 1, 2
            30 - (-13) = +43      ? = 10                                     D) 3, 1, 2         E) 4, 2, 6
            30 - ? = 10           20 - K = -20                   Çözüm:
            ? = 20                K = +40                          540 360
            K + L = 40 + 60 = 100                                -  360   1  →  1 yönünde 1 tam tur ve
                                                                                   o
                                                                   180         180  → 3. bölgeye
            Örnek:
            Bir kimya öğretmeni erkek öğrencilerin her birine 20 puan   780 360
            fazla verdiğinde sınıfın ortalaması 8 puan artmaktadır.  -  720  2  →  1 yönünde 2 tam tur ve

                                                                                  o
            Buna göre sınıf mevcudu aşağıdakilerden hangisi olabilir?  60      60  → 1. bölgeye
            A) 32       B) 33      C) 34      D) 35      E) 36
                                                                   1320 360
            Çözüm:                                               - 1080   3  →  2 yönünde 3 tam tur ve

                                                                                   o
            Erkek = x      Kız = y kişi olsun.                      240         240  → 2. bölgeye
            Aritmetik ortalama K ise;
                Toplam                                            Ÿ   Daire ve döndürmeli sorularda kaç tam tur dön-
                                                                                                          o
            K =                                                   düğünü bulmak için döndürülen dereceyi 360 ye
                 x + y
                                                                  böleriz. Tam bölünmez ise kalan daha kaç derece
            Erkeklerin birine 20 puan verirse                     dönmesi gerektiğini gösterir.
            Notların tamamı 20x kadar artar.
                                                                                                              105
   101   102   103   104   105   106   107   108   109   110   111