Page 53 - 9. Sınıf Kimya Öğretmenin Ders Notları (Hızlı)

ATOM VE PERİYODİK SİSTEM 51

D. ELEKTRONEGATIFLIK

� Kimyasal bağı oluşturan atomların bağ elektronlarını kendine çekme gücüdür.
� Elektronegatiflik göreceli bir kavram olup bir atom için tek başına belirlenemez.
� Elektronegatiflik, iyonlaşma enerjisi ve elektron ilgisi ile ilişkili bir kavramdır.

� 1932’de L. Pauling, geliştirdiği yöntemle F’un elektronegatifliği 4,0 alıp diğer element
atomlarının elektronegatifliklerini florla karşılaştırarak hesaplamıştır.
� Aynı periyotta soldan sağa doğru gidildikçe atom yarıçapı küçüldüğünden elektrone-
gatiflik genellikle artar.
� Aynı grupta yukarıdan aşağıya doğru inildikçe atom yarıçapı artacağından elektrone-
gatiflik genellikle azalır.
NOT
F Periyodik tabloda elektronegatifliği en büyük olan element 7A grubundaki flor, en
düşük olan element ise 1A grubundaki fransiyum elementidir.
F Soy gazlar bağ yapmadıklarından elektronegatiflik değerinden bahsedilemez.

Örnek

Y,
Z atomlarından X halojendir.
X, EDİTÖR YAYINEVİ
a a+1 a+2 a
Buna göre;
I. Y inert gazdır.
II . Z, X ile tuz oluşturur.
III. X ile Y aynı, Z ise farklı periyotta bulunur.
IV. X, periyodik tabloda elektron ilgisi en büyük elementtir.
V. Atom büyüklükleri arasındaki ilişki, Z > Y > X’tir.
VI. Y, periyodik sistemde iyonlaşma enerjisi en büyük elementtir.
yargılarından kaç tanesi kesinlikle yanlıştır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

Çözüm

X, halojen (7A grubunda) ise Y soy (inert) gaz, Z ise bir alt periyodun 1A grubunda yer
alır. Z metal olduğuna göre Z ile tuz oluşturabilir. X, klor elementi ise elektron ilgisi
en büyüktür. Atom hacimleri arasındaki ilişki, Z > X > Y’dir. Y, X ile aynı periyotta bu-
lunduğundan helyum elementi olamaz. Yani Y, periyodik sistemde iyonlaşma enerjisi
en büyük element değildir. Buna göre öncüllerden V ve VI kesinlikle yanlıştır. Doğru
cevap B seçeneğidir.