Page 8 - 8. SINIF VIP T.C. İNKILAP TARİHİ ve ATATÜRKÇÜLÜK KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

¦ §
8 8 BİR KAHRAMAN DOĞUYOR

İslamcılık (Ümmetçilik) Türkçülük

* Fransız İhtilali’ nin etkisini azaltmayı, İslam * Bütün dünyadaki Türkleri tek çatı altında
toplumlarının Osmanlı Devleti’nden ayrıl- toplamayı amaçlamıştır. Ziya Gökalp, Meh-
malarını önlemeyi ve Müslümanları tek çatı met Emin Yurdakul, Yusuf Akçura, İsmail
altında toplamayı amaçlamıştır. Gaspıralı, Ömer Seyfettin ve Mehmet Emin
Resulzâde Türkçülük akımının temsilcilerin-
* Bu fikir akımını savunanlara göre İslamiyet, dendir.
devlet ve toplum düzenlerinin en gelişmişi ve
en yararlısıdır. * Türkçülük fikir akımı, yeni Türk devletinin ve

* Süleyman Nazif, Mehmet Akif Ersoy, İskipli Mustafa Kemal’in ortaya koyduğu milliyetçi-
EDİTÖR YAYINLARI
lik akımının oluşmasında etkili olmuştur.
Atıf Hoca, Ahmet Hamdi Akseki ve İzmirli
İsmail Hakkı İslamcılık (ümmetçilik) fikir akı- Batıcılık
mının temsilcilerindendir. Batı'nın bilim ve tekniğini, yönetim biçimini ve
*
* Birinci Dünya Savaşı sırasında halifenin cihat düşünce yapısını alarak Osmanlı Devleti'nin
çağrısına rağmen Müslüman Arapların İngi- geri kalmışlıktan kurtarılması ve yıkılması-
lizlerle iş birliği yapması ile İslamcılık fikir nın önlenmesi amaçlanmıştır. Tevfik Fikret,
akımı önemini kaybetmiştir. Abdullah Cevdet ve Celal Nuri Batıcılık fikir
akımının temsilcilerindendir.

MUSTAFA KEMAL’İN ÇOCUKLUK DÖNEMİ VE ÖĞRENİM HAYATI

SELANİK VE MUSTAFA KEMAL

* Mustafa Kemal, 1881’de Selanik’te dünyaya geldi. Annesinin adı
Zübeyde Hanım, babasının adı Ali Rıza Efendi’dir. Hem anne hem de
baba tarafından soyu, Balkanların Türkleştirilmesi amacıyla
Anadolu’dan iskân edilen “Türkmenlerden” gelmektedir.

* Ali Rıza Efendi, Konya - Aydın bölgesinden Rumeli’ye iskân eden Koca-
cık Türklerinden Ahmet Efendi’nin oğludur. Ali Rıza Efendi; sırasıyla
Evkaf Kâtipliği, 1876 - 1877 yıllarında Asakir-i Milliye Taburu’nda
üsteğmen rütbesiyle subaylık ve Rüsumat İdaresi’nde gümrük memur-
luğu görevlerinde bulunmuştur. .

* Zübeyde Hanım, aslen Konya - Karaman bölgesinden Rumeli’ye iskân
ettirilmiş Konyar yörüklerinden Hacı Sofu ailesinden Feyzullah Ağa’nın
kızıdır. Orta Makedonya’nın Vodina Sancağı’na bağlı Sarıgöl nahi-
yesine yerleştirilen aile, daha sonra Selanik yakınlarındaki Langaza
Kasabası’na göç etmiştir. 1871’de evlenen Ali Rıza Efendi ile Zübeyde
Hanım’ın Fatma, Ömer, Ahmet, Mustafa, Makbule ve Naciye adında altı çocukları olmuştur. Mus-
tafa ve Makbule dışındaki çocukları küçük yaşlarda ölürken Makbule (Boysan-Atadan) 1956’ya
kadar yaşamıştır.