Page 7 - 8. SINIF VIP T.C. İNKILAP TARİHİ ve ATATÜRKÇÜLÜK KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

¦ BİR KAHRAMAN DOĞUYOR § 7 7

NOTOT
N
Tanzimat Fermanı’nın Önemi * Zamanla güçlenen bu cemiyet
II. Abdülhamit’e baskıyı art-
y Osmanlı Devleti’nde ilk kez bir padişah tırdılar. Baskılarına daha fazla
kendi eliyle kendi yetkilerini kısıtlamıştır. direnemeyen II. Abdülhamit

y Müslümanlar ile gayrimüslimler eşit konuma 30 yıl aradan sonra Mebusan
gelmiştir. Bu fermanla kanun üstünlüğü Meclisini yeniden açtı. (1908) Böylece II. Meş-
ve eşitlik anlayışının benimsenmesi sonu- rutiyet Dönemi başladı. Anayasa'da önemli
cunda, Osmanlı Devleti’nde ilk kez hukuk değişiklikler yapıldı, padişahın yetkileri sınır-
devleti olma yolunda adım atılmıştır. landırıldı ve meclisin yetkileri arttırıldı. Ayrıca
EDİTÖR YAYINLARI
ilk kez siyasi partilerin kurulması sağlandı.
* Tanzimat Fermanı’yla azınlıklara verilen
hakları yeterli görmeyen Batılı devletlerin OSMANLI DEVLETİ'NİN SON DÖNEMLERİNDE
Osmanlı Devleti’nden, azınlıklara yeni hakla- SİYASİ VE SOSYAL HAYATI ETKİLEYEN BAŞLICA
rın verilmesini istemesi üzerine bu kez 1856 FİKİR AKIMLARI
yılında Sultan Abdülmecid Dönemi’nde Isla-
hat Fermanı ilan edilmiştir. * XX. yüzyıldan itibaren Osmanlı Devleti’ni
dağılmaktan kurtarmak amacıyla gerek
* Tanzimat Dönemi'nde ve sonrasında yapı- aydınlar gerekse yönetim tarafından bazı
lan yenilikleri yeterli görmeyen bazı Osmanlı fikir akımları ortaya atıldı. Özellikle yabancı
aydınları Genç Osmanlılar (Jön Türkler) devletler Osmanlı ülkesindeki azınlıkların
adıyla örgütlendi. devlet otoritesine karşı isyan etmelerine

* Jön Türklerin (Genç Osmanlılar) etkisiyle ve iç barışın bozulmasına neden oldular. Bu
Padişah II. Abdülhamit tarafından 1876 duruma son vermek isteyen Osmanlı aydın-
yılında meşrutiyet ilan edilmiştir. ları tarafından önce Osmanlıcılık daha sonra
İslamcılık, Türkçülük ve Batıcılık gibi fikir
* Meşrutiyet’in ilanı ile halk ilk defa kısıtlı da akımları ortaya atıldı.
olsa yönetime katılmıştır.
Osmanlıcılık
* Osmanlı Devleti’nin ilk anayasası olan Kanuni-
esasi Meşrutiyet Dönemi’nde hazırlanmıştır. * Osmanlı ülkesinde yaşayan herkesi din, dil
ve ırk ayrımı yapmadan bir arada tutup,
* Mebusan Meclisi adıyla bir meclis açılmıştır. Osmanlı toplumunu oluşturup, toplumsal

* Ülke yönetimine dahil edilen azınlıklar bu hakka eşitliği sağlamayı amaçlamıştır.
rağmen isyan etmiştir. 93 Harbi nedeniyle II. Genç Osmanlılar ya da Jön Türkler olarak da
Abdülhamit meclisi kapatmıştır. * bilinen Namık Kemal, Ziya Paşa ve Mithat Paşa

* Ardından tam 30 yıl sürecek İstibdat (Bas- Osmanlıcılık fikir akımının temsilcileridir.
kıcı) Dönemi başladı.
* Fransız İhtilali’nden sonra yayılan milliyet-
* Bu dönemde her ne kadar Jön Türkler güçle- çilik akımının etkisiyle ayaklanan Balkan
rini kaybetseler de onların fikirlerinden etki- milletlerinin isyan edip Osmanlı Devleti’nden
lenen bazı aydınlar İttihat ve Terakki adıyla ayrılmasıyla Osmanlıcılık fikri geçerliliğini
bir cemiyet kurmuşlardır. (1889) yitirmiştir.