Page 6 - 8. SINIF VIP T.C. İNKILAP TARİHİ ve ATATÜRKÇÜLÜK KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

¦ §
6 6 BİR KAHRAMAN DOĞUYOR

OSMANLI DEVLETİ'NDE YENİDEN YAPILANMA * Osmanlı Devleti’nin ham madde ve pazar açı-

* XX. yüzyıl başlarında Osmanlı Devleti sından önemli bir konumda olması sömürgeci
devletlerin Osmanlı ülkesine yönelmelerine
Batı’daki gelişmeleri takip etmediği için bir- neden olmuştur.
çok alanda geri kalmış, bu durum devlette
çeşitli siyasi, sosyal ve ekonomik sorunların * Küçük atölyelerde ve el tezgâhlarında üre-
yaşanmasına neden olmuştur. tim yapan Osmanlı esnaf ve zanaatkârları,
Avrupalı üreticilerle rekabet edemediler. Bu
* İçte ve dışta çeşitli ekonomik ve siya- durum zamanla el tezgâhlarının ve küçük
sal sorunlarla uğraşan Osmanlı Devleti bu
dönemde Balkanlar’da büyük çapta toprak atölyelerin kapanmasına Osmanlı ekonomi-
EDİTÖR YAYINLARI
kaybına uğramış ve devlet yıkılma sürecine sinin büyük zarara uğramasına neden oldu.
girmişti. * Bu zorluğu aşmak için Kırım Savaşı (1853-

* 1789 yılında ortaya çıkan Fransız İhtilali 1856) sırasında 1854'te İngiltere'den ilk kez
dış borç alındı. Zamanla diğer Avrupa devlet-
Fransa’da başlamasına rağmen ihtilalin etkisi
kısa sürede tüm dünyaya yayılmıştır. lerinden de borçlanmaya gidildi.

* Fransız İhtilali sonucunda özgürlük, adalet * Ancak Osmanlı borçlarını ödeyemez hâle
gelince alacaklı devletler Osmanlı'nın ekono-
ve milliyetçilik gibi kavramlar ortaya çık- mik kaynaklarına el koyacak olan Düyun-u
mıştır. Fransız İhtilali’nin ortaya çıkardığı Umumiye (Genel Borçlar) İdaresi'ni kurdular.
milliyetçilik düşüncesinin etkisi ile Osmanlı
Devleti’nde yaşayan azınlıklar ayaklanmıştır. * Osmanlı Devleti dağılmayı, azınlık isyanlarını
Sırplar, Yunanlar, Karadağlılar ve Bulgarlar ve Avrupalı devletlerin iç işlerimize karışma-
bağımsızlık kazanarak Osmanlı Devleti’nden sını engellemek için Tanzimat Fermanı, Isla-
ayrıldılar. hat Fermanı ve meşrutiyet gibi yenilik hare-
ketleri gerçekleştirdi. Padişah Abdülmecit
* XVIII. yüzyılda İngiltere’de ortaya çıkan Dönemi'nde 1839'da Tanzimat Fermanı (Gül-
Sanayi İnkılabı ile Avrupa’da fabrikalaşma
yaşanmış, üretim artmış ve üretilen bu mal- hane Hattı Hümayunu) ilan edildi.
lar hızlı ve ucuz bir şekilde piyasaya sürül- * Tanzimat Fermanı ile birtakım siyasi ve sos-
müştür. yal düzenlemeler yapıldı. O düzenlemelerden
bazıları şunlardır:
» Kanun önünde herkes eşit hâle getirildi.
» Osmanlı vatandaşlarının can ve mal güven-
liği teminat altına alındı. Vergiler herkesin
gelirine göre düzenlendi.
» Osmanlı vatandaşlarına devlet güvencesi
sağlandı. Askerlik vatan görevi hâline geti-
* Avrupalı devletlerin, ürettikleri mallar için rildi. (Gayrimüslimler de askere alındı).
pazar arayışına girmesi sömürgecilik yarışının » Herkes, mal ve mülk sahibi olma hakkını
hız kazanmasına neden olmuştur. elde etti.