Page 130 - 8. Sınıf Fen Bilimleri Defterim
P. 130

ÜNİTE 4: MADDE VE ENDÜSTRİ                                                   ÖZETİN ÖZETİ


           Isınmanın Bağlı Olduğu Faktörler


           Sıcaklık – Kütle İlişkisi
           İki farklı durum söz konusudur.
                                                                                    I. kap                II. kap
           1. Durum:

           Q   Bir maddeye verilen ısı miktarı sabit tutulup madde miktarı arttırılırsa mad-
              denin sıcaklığındaki artış azalır.

           Q   Şekildeki kaplara belirtilen miktarlarda aynı sıcaklıkta su konuluyor.
           Q   Kaplar eşit süre özdeş ısıtıcılarla ısıtılıp su sıcaklıkları kaydediliyor.
           Q   Elde  edilen  verilere  göre,  II.  kaptaki  su  miktarı  fazla  olduğundan  sıcaklık
              artışı I. kaptakine göre daha az olmuştur.
           Q   Elde edilen çizelgeye göre sıcaklık - zaman grafiği aşağıdaki gibidir.


                                                                                                        o
                                                                 Sıcaklık ( C)                 I. kap sıcaklık ( C)
                                                                      o
                                           Süre                                     I. kap
                                                               45                              II. kap sıcaklık ( C)
                                                                                                         o
                                                               40
                       Kap         0    1 dk  2 dk  3 dk       35                     II. kap
                                                               30
                                                               25
                                                               20
                      I. kap     15°C 25°C 35°C 45°C           15
                                                               10
                                                                5
                     II. kap     15°C 20°C 25°C 30°C            0      1    2     3      Zaman (dk)


           2. Durum:

           Q   Madde  miktarı  sabit  tutulup  verilen  ısı  miktarı  arttırılırsa  maddenin  sıcaklığındaki
                                                                                         100 g
                                                                                         100 g           100 g
                                                                                         100 g
                                                                                                         100 g
                                                                                                         100 g
              değişim farklıdır.
           Q   II. kaba verilen ısı miktarı I. kaba verilen ısı miktarından fazladır.
           Q   Dolayısıyla II. kaptaki maddenin birim zamanda sıcaklık artışı daha fazla olur.  Isıtıcı  Isıtıcı
                                                                                                         Isıtıcı
                                                                                          Isıtıcı
                                                                                                         Isıtıcı
                                                                                          Isıtıcı
                                                                                           I I             II II
           Isı - Öz Isı İlişkisi


                                                                                                          o
                                                                                   o
           Q   Şekilde, öz ısısı 1 olan I. maddenin sıcaklığını 1°C yükseltmek için 1 kalo-  1  C yükselir.  1  C yükselir.
             rilik ısı verilirken, öz ısısı 2 olan II. maddenin sıcaklığını 1°C yükseltmek
             için 2 kalorilik ısı enerjisi verilmesi gerektiği görülmektedir.
           Q   Öz ısısı büyük olan maddelerin sıcaklığını arttırmak için verilmesi gere-  Öz ısısı 1 olan  Öz ısısı 2 olan
             ken ısı miktarı da fazladır.                                   1 g sıvı              1 g sıvı

           Q   Isı alışverişi sırasında sıcak cisim soğurken soğuk cisim ısınır. Isı alışverişi
             sıcak cisim ile soğuk cisim arasında oluşur. Cisimler aynı sıcaklığa ula-  1 kalori ısı      2 kalori ısı
             şınca ısı alışverişi durur.                                              I I                    II II




                                                                                         8. Sınıf Fen Bilimleri  129
   125   126   127   128   129   130   131   132   133   134   135