Page 38 - 7. SINIF TÜRKÇE DUBLEKS ÖĞRETEN PARAGRAF

PARAGRAF TESTİ 1 NOKTALAMA ARETLER

5 İk� nokta, kend�s�yle �lg�l� örnek ver�lecek cümlen�n 7 Soru �şaret�, soru ek� veya sözü �çeren cümle veya söz-
sonuna konur: M�llî Edeb�yat akımının tems�lc�ler�nden ler�n sonuna konur: Ne zaman tükenecek bu yollar, ara-
b�r kısmını sıralayalım: Ömer Seyfett�n, Hal�de Ed�p Adı- bacı? (Faruk Naf�z Çamlıbel) Atatürk bana sordu: — Yen�
var, Z�ya Gökalp, Mehmet Em�n Yurdakul, Al� Can�p Yön- yazıyı tatb�k etmek �ç�n ne düşündünüz? (Fal�h Rıfkı Atay)
tem. Kend�s�yle �lg�l� açıklama ver�lecek cümlen�n sonuna Soru b�ld�ren ancak soru ek� veya sözü �çermeyen cüm-
konur: Bu kararın �st�nat ett�ğ� en kuvvetl� muhakeme ve leler�n sonuna konur: Gümrüktek� memur başını kaldırdı:
mantık şu �d�: Esas, Türk m�llet�n�n hays�yetl� ve şerefl � — Adınız? B�l�nmeyen, kes�n olmayan veya şüpheyle
b�r m�llet olarak yaşamasıdır. (Atatürk) Kend�m� takd�m karşılanan yer, tar�h vb. durumlar �ç�n kullanılır: Yunus
edey�m: Mecl�s kât�pler�nden�m. (Fal�h Rıfkı Atay) Ses b�l- Emre (1240? −1320), (Doğum yer�?) vb. 1496 (?) yılında
g�s�nde uzun ünlüyü göstermek �ç�n kullanılır: a:�le, ka:t�l, doğan Fuzul�…
usu:le, �:cat. Karşılıklı konuşmalarda, konuşan k�ş�y� bel�r- Bu parçada aşağıdak� anlatım b�ç�mler�nden hang�s�
ten sözlerden sonra konur.
kullanılmıştır?
Bu met�nde “�k� nokta” �le �lg�l� aşağıdak�lerden hang�- A) Açıklama
s�ne değ�n�lmem�şt�r?
B) Bet�mleme
A) Kataloglarda yazar adları �le eser adları arasına ko- C) Öyküleme
nulduğuna
B) Açıklaması yapılacak cümlen�n sonuna konulduğuna D) Tartışma
C) Hakkında örnek ver�lecek cümlen�n ardına konuldu-
ğuna
D) Ses b�l�m�nde uzun okunması gereken ünlüden sonra
kullanıldığına

6 Üç nokta, anlatım olarak tamamlanmamış cümleler�n
sonuna konur: Ne çare k� ç�rk�nl�ğ� hemencec�k ve her-
kes tarafından görülüver�yordu da bu yanı… (Tarık Buğra)
Kaba sayıldığı �ç�n veya b�r başka sebepten dolayı açık
yazılmak �s tenmeyen kel�me ve bölümler�n yer�ne konur:
Kılavuzu karga olanın burnu b…tan çıkmaz. Arabacı
B…’a yaklaştığını söylüyor, �k�de b�r fırsat bularak ara- 8 Ünlem �şaret�; sev�nç, kıvanç, acı, korku, şaşma g�b� duy-
banın �ç�ne doğru başını çev�r�yordu. (Ahmet Hamd� guları anlatan cümle veya �bareler�n sonuna konur: Hava
Tanpınar) Alıntılarda başta, ortada ve sonda alınmayan ne kadar da sıcak! Aşk olsun! Ne kadar akıllı adamlar
kel�me veya bölümler�n yer�ne konur: … derken şehr�n öte var! Vah vah! Ne mutlu Türk’üm d�yene! (Atatürk) Ses-
başından boğuk boğuk sesler gelmeye başladı… (Tarık lenme, h�tap ve uyarı sözler�nden sonra konur: Ordular!
Buğra) Sözün b�r yerde kes�lerek ger� kalan bölümün oku- İlk hedef�n�z Akden�z’d�r, �ler�! (Atatürk) 3. Alay, k�naye
yucunun hayal dünyasına bırakıldığını göstermek veya veya küçümseme anlamı kazandırılmak �stenen sözden
�fadeye güç katmak �ç�n konur: Sana uğurlar olsun… Ayrı- hemen sonra yay ayraç �ç�nde ünlem �şaret� kullanılır:
lıyor yolumuz! (Faruk Naf�z Çamlıbel) Üç nokta yer�ne �k� İsteseym�ş b�r günde b�t�r�rm�ş (!) ama ne yazık k� vakt�
veya daha çok nokta kullanılmaz. yokmuş (!).
Bu parçada kullanılan düşüncey� gel�şt�rme yolların- Buna göre metn�n konusu aşağıdak�lerden hang�s�-
dan hang�s� ağır basmaktadır? d�r?

A) Tanımlama A) Noktalama �şaretler�
B) Örnekleme B) Sev�nç, kıvanç, acı, korku, şaşma g�b� duygular
C) Karşılaştırma C) Ünlem �şaret�n�n kullanıldığı yerler
D) Tanık gösterme D) Yazım kuralları ve noktalama �şaretler�

38 Markaj Yaynlar / 7. Snf Türkçe
MARKAJ YAYINLARI