Page 37 - 7. SINIF TÜRKÇE DUBLEKS ÖĞRETEN PARAGRAF
P. 37
NOKTALAMA ARETLER PARAGRAF TESTİ 1
1 Duygu ve düşünceler� daha açık �fade etmek, cümlen�n 3 V�rgül, b�rb�r� ardınca sıralanan eş görevl� kel�me ve kel�me
yapısını ve duraklama noktalarını bel�rlemek, okumayı ve gruplarının arasına konur: Fırtınadan, soğuktan, karanlıktan
anlamayı kolaylaştırmak, sözün vurgu ve ton g�b� özel- ve b�raz da korkudan sonra bu sıcak, aydınlık ve sev�ml�
l�kler�n� bel�rtmek üzere noktalama �şaretler� kullanılır. odanın havasında er�r g�b� oldum. Sıralı cümleler� b�rb�r�n-
Noktalama �şaretler�nden nokta, v�rgül, noktalı v�rgül, den ayırmak �ç�n konur: Umduk, bekled�k, düşündük. (Yakup
�k� nokta, üç nokta, soru, ünlem, tırnak, ayraç ve kesme Kadr� Karaosmanoğlu). Uzun cümlelerde yüklemden uzak
�şaretler� a�t oldukları kel�melere b�t�ş�k olarak yazılır ve düşmüş olan özney� bel�rtmek �ç�n konur: San�ye Hanıme-
kesme dışındak� �şaretlerden sonra b�r harf boşluğu ara fend�, merd�venlerde oğlunun ayak sesler�n� duyar duymaz,
ver�l�r. hasretl�s�n� karşılamaya atılan b�r genç kadın g�b� koltuğun-
dan fırlamış ve ona kapıyı kend� el�yle açmaya gelm�şt�.
Bu metn�n d�l ve anlatımıyla �lg�l�;
Cümle �ç�nde ara sözler� veya ara cümleler� ayırmak �ç�n
I. Açıklayıcı b�r anlatım vardır. ara sözler�n veya ara cümleler�n başına ve sonuna konur:
II. Amaç−sonuç cümles� vardır. Zem�n bu kadar koyu b�r kırmızıya dönüşünce, b�r an �ç�n de
III. İk�lemelere başvurulmuştur. olsa, bel�rg�nl�ğ�n� y�t�r�verd� s�v�lceler�. Anlama güç kazan-
dırmak �ç�n tekrarlanan kel�meler arasına konur. Tırnak
IV. Karşılaştırmadan yararlanılmıştır. �ç�nde olmayan alıntı cümleler�nden sonra konur. Konuşma
V. Tanımlama yapılmıştır. ç�zg�s�nden sonrak� alıntı cümles�n�n b�t�m�ne konur.
numaralanmış �fadelerden hang�ler� yanlıştır? Bu met�nde “v�rgül” �le �lg�l� aşağıdak�lerden hang�-
s�ne değ�n�lmem�şt�r?
A) I ve III B) I ve IV
C) III ve V D) II ve IV A) Cümle �ç�ndek� ara sözler� veya ara cümleler� bel�rt-
mek amacıyla kullanıldığına
B) B�bl�yograf�k künyeler�n arasına konulduğuna
2 Cümlen�n sonuna konur: Türk D�l Kurumu, 1932 yılında C) Eş görevl� sözcük ve sözcük gruplarını ayırmada kul-
kurulmuştur. Bazı kısaltmaların sonuna konur: Alb. lanıldığına
(albay), Dr. (doktor), Yrd. Doç. (yardımcı doçent). Sayı- D) Sıralı cümleler�n arasında kullanıldığına
lardan sonra sıra b�ld�rmek �ç�n konur: 3. (üçüncü), 15.
(on beş�nc�). Arka arkaya sıralandıkları �ç�n v�rgülle veya 4 Noktalı v�rgül, cümle �ç�nde v�rgüllerle ayrılmış tür veya
ç�zg�yle ayrılan rakamlardan yalnızca sonuncu rakamdan takımları b�rb�r�nden ayırmak �ç�n konur: Erkek çocuk-
sonra nokta konur: 3, 4 ve 7. maddeler. B�r yazının mad- lara Doğan, Tuğrul, Aslan, Orhan; kız çocuklara �se İnc�,
deler�n� gösteren rakam veya harfl erden sonra konur: I. 1. Ç�çek, Gönül, Yonca adları ver�l�r. Türk�ye, İng�ltere, Azer-
A. a. Tar�hler�n yazılışında gün, ay ve yılı gösteren sayı- baycan; Ankara, Londra, Bakü. Ögeler� arasında v�rgül
ları b�rb�r�nden ayırmak �ç�n konur: 29.5.1453, 29.X.1923 bulunan sıralı cümleler� b�rb�r�nden ayırmak �ç�n konur:
vb. Saat ve dak�ka gösteren sayıları b�rb�r�nden ayır- Sev�nçten, heyecandan �ç�m �ç�me sığmıyor; bağırmak,
mak �ç�n konur: Tren 09.15’te kalktı. Toplantı 13.00’te kahkahalar atmak, ağlamak �st�yorum. At ölür, meydan
başladı. K�tap, derg� vb.n�n künyeler�n�n sonuna konur: kalır; y�ğ�t ölür, şan kalır. (Atasözü) İk�den fazla eş değer
Agâh Sırrı Levend, Türk D�l�nde Gel�şme ve Sadeleşme ögeler arasında v�rgül bulunan cümlelerde özneden
Evreler�, TDK Yayınları, Ankara, 1960. Dört ve dörtten sonra noktalı v�rgül konab�l�r: Yen� usul ş��r�m�z; zevks�z,
çok rakamlı sayılar sondan sayılmak üzere üçlü gruplara köksüz, acem�ce görünüyordu. (Yahya Kemal Beyatlı)
ayrılarak yazılır ve araya nokta konur: 1.000, 326.197, Bu met�nde “noktalı v�rgül” �le �lg�l� aşağıdak�lerden
49.750.812 vb. Genel ağ adresler�nde kullanılır: http:// hang�s�ne değ�n�lmem�şt�r?
tdk.gov.tr. Matemat�kte çarpma �şaret� yer�ne kullanılır:
4.5=20, 12.6=72 vb. A) V�rgüllerle ayrılmış tür veya takımların farklı olduğunu
bel�rtmek amacıyla kullanıldığına
Buna göre metn�n konusu aşağıdak�lerden hang�s�-
d�r? B) Kend�s�nden sonra açıklama yapılacak ya da örnek
ver�lecek cümlen�n sonuna konulduğuna
A) Noktalama �şaretler� C) Ögeler� arasında v�rgül bulunan sıralı cümleler�n karı-
B) Noktanın kullanıldığı yerler şıklılığa uğramaması amacıyla kullanıldığına
C) Türk D�l Kurumunun görevler� D) V�rgülle ayrılmış örnekler�n özneyle karışmaması �ç�n
D) Yazım kuralları ve noktalama �şaretler� konulduğuna
Markaj Yaynlar / 7. Snf Türkçe
MARKAJ YAYINLARI 37