Page 104 - 7. SINIF DUBLEKS TÜRKÇE DEFTERİM

ETKİNLİK DEFTERİ 8. Bölüm: Parçada Anlam - 2

6. Metnin Dil ve Anlatım Özellikleri

Etkinlik Aşağıdaki metinden hareketle boşluklara gelebilecek sözcükleri ilgili kutucuklardan seçerek yerleştiriniz.

kişileştirme deyim ikileme benzetme

tanık karşılaştırma koşul-sonuç abartma

Anadolu’da bayram da seyran da davulla başlar. Davul güm güm vurmadıkça bayramın seyranın tadı mı olur?
Düğün mü var? Önce davul gerek. Davul başta, davulcu işte. Davulun sesi Anadolu’nun sesidir. Ne demişler: “Arı ko-
vanı oğulsuz olmaz, düğün dernek davulsuz olmaz.” Anadolu düğünlerinin başkonuğu davuldur derler ve bir hikâyesini
anlatırlar. Dinleyelim:
Bir zamanlar Anadolu beylerinden birinin içe dönük, konağından dışarı çıkmaz, kimseyle görüşüp konuşmaz,
güzellikte eşsiz bir kızı varmış. Kız gelinlik çağına erince beyi bir düşüncedir almış. Kızını evlendirmesi gerek. Ne var
ki değil sokağa, odasından bile dışarıya çıkmayan bu kızı kimlere versin? Ülkeye duyurmuş: “Kim kızımı kendi isteği
ile konaktan dışarı çıkarabilirse onunla evlendireceğim.” Belirtilen günde kızın penceresi önünde, şıvgın gibi yiğitler
toplanmış, her yiğit hünerini göstermeye başlamış. Kimi elli okkalık gürzleri havaya uçurmuş, kimi at üzerinde en zor
hareketleri yapmış ama kız oralı bile olmamış, başını çevirip bakmamış. Derken akşama doğru uzaklardan bir davul
sesi duyulmuş.
Kızın yüreğinde bir şeyler kımıldamış. Davulun sesi yaklaştıkça kız pencereye doğru başını çevirmiş, pencereyi
açmış. Az sonra fidan boylu, civan bir delikanlı davulunu döve döve meydana girmiş, başlamış türlü havalar çalmaya.

“Az sonra fidan boylu, civan bir delikanlı davulunu döve döve meydana girmiş, başlamış türlü havalar çalmaya.”
1
cümlesinde altı çizili sözcük grubunda yapılmıştır.
benzetme
“Kim kızımı kendi isteği ile konaktan dışarı çıkarabilirse onunla evlendireceğim.” cümlesinde
koşul-sonuç
2
ilişkisi vardır.
“Arı kovanı oğulsuz olmaz, düğün dernek davulsuz olmaz.” cümlesinde arı kovanıyla düğün dernek arasında
3
yapılmıştır.
karşılaştırma
“Ne demişler: ‘Arı kovanı oğulsuz olmaz, düğün dernek davulsuz olmaz.’ Anadolu düğünlerinin başkonuğu davuldur
4
derler ve bir hikâyesini anlatırlar.” cümlesinde göstermeye yer verilmiştir.
tanık
“Bir zamanlar Anadolu beylerinden birinin içe dönük, konağından dışarı çıkmaz, kimseyle görüşüp konuşmaz, gü-
5
zellikte eşsiz bir kızı varmış.” cümlesinde altı çizili sözcük grubunda vardır.
abartma
6 “Civan bir delikanlı davulunu döve döve meydana girmiş.” cümlesinde kullanılmıştır.
ikileme

“Kimi elli okkalık gürzleri havaya uçurmuş, kimi at üzerinde en zor hareketleri yapmış ama kız oralı bile olmamış,
7
başını çevirip bakmamış.” cümlesinde altı çizili söz grubu dir.
deyim
“Anadolu düğünlerinin başkonuğu davuldur derler ve bir hikâyesini anlatırlar.” cümlesinde ya-
kişileştirme
8
pılmıştır.

104 Markaj Yayınları / 7. Sınıf Türkçe
MARKAJ YAYINLARI