Page 98 - 6. SINIF VIP FEN BİLİMLERİ KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 98
¦ §
98 SES VE ÖZELLİKLERİ
98
* Sesin yayılma hızı; Katı > Sıvı > Gaz şeklindedir.
Gaz
Katıtı
Ka Sıvı Sıvı Gaz
o
Madde Sıcaklık ( C) Sesin hızı (m/s)
*EDİTÖR YAYINLARI
Karbondioksit 20 277
Hava 20 344
Alkol 20 1.213
Su 20 1.463
Altın 20 1.743
Bakır 20 3.560
Demir 20 5.130
* Güneş’ten gelen ışınlar boşluktan geçerek Dünya’mıza ulaşırken Güneş’te meydana gelen pat-
lamaların sesini duyamayız. Çünkü Güneş ile Dünya arasında maddesel bir ortam yoktur. Sesin
havadaki hızı yaklaşık 340 m/s’dir. Işığın havadaki hızı ise 300.000.000 m/s’dir.
Buradan da anlaşılacağı gibi ışık hızı ses hızından çok daha fazladır. Bunu yağmurlu bir günde
şimşek çaktığında ya da yıldırım düştüğünde kolaylıkla fark edebiliriz. Şimşek ve gök gürültüsü
aynı anda oluşmasına rağmen önce ışığı görür, sonra sesi duyarız.
* Yıldırım olayı sırasında ışık göründükten bir süre sonra gök gürültüsü duyulur.
* Bunun nedeni, ışık hızının ses hızından çok daha fazla olmasıdır.
» Yol = Sürat x Zaman formülüyle sesin süratini ya da ses kaynağının uzaklığını hesaplayabiliriz.
SESİN YAYILMA SÜRATİNİN BAĞLI OLDUĞU FAKTÖRLER
* Ses dalgaları her ortamda aynı hızla yayılmaz. Sesin yayılma sürati madde yoğunluğuna ve
ortamın sıcaklığına bağlıdır. Ortamın yoğunluğu arttıkça sesin yayılma sürati de artar.