Page 100 - 6. SINIF VIP FEN BİLİMLERİ KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

¦ §
100 SES VE ÖZELLİKLERİ
100
SESİN MADDEYLE ETKİLEŞMESİ

SESİN MADDEYLE ETKİLEŞMESİ SONUCUNDA OLUŞABİLECEK DURUMLAR

* Ses kaynağından çıkan ses dalgaları herhangi bir madde ile karşılaştığında üç farklı durum
ortaya çıkabilir:
» Ses engeli aşabilir.
» Ses engele çarpıp yansıyabilir.
» Ses engel tarafından soğurulabilir.

SESİN YANSIMASI
EDİTÖR YAYINLARI
* Ses dalgalarının bir engele çarptıktan sonra tekrar geldiği ortama geri dönmesine sesin yansı-
ması denir.

* Pürüzsüz yüzeylerde düzgün yansımalar olduğundan sesleri daha şiddetli işitiriz.

* Pürüzlü yüzeylerde ise sesin şiddeti azalır. Ses düz ve sert olan yüzeylerde daha çok yansır.
* Fayanslarla kaplı banyolarımızda sesimizi daha şiddetli duyarken, eşyalarla kaplı salonlarda sesi-
mizin şiddetinin daha az duyulması sesin yansımasında yüzeyin önemini göstermektedir.

Sesin Yansımasının Bir Sonucu: Yankı

* Kayalık bir yerde, apartmanların arasında ya da uzun bir
koridorda bağırdıktan kısa bir süre sonra sesimizi tekrar
duymamız sesin yansımasından kaynaklanır.

* Sesin bir engele çarpıp yansıyarak belirli bir süre sonra
tekrar duyulması olayına yankı adı verilir.
* İlk duyduğumuz ses kendi ağzımızdan çıkan ses, ikinci duyduğumuz ses ise engelden yansıyarak
tekrar kulağımıza gelen sestir.

* Yankı olayının oluşabilmesi için ses kaynağı ile engel arasında en az 17 metre mesafe olması
gerekir.

* Sıcaklığı yüksek olan ortamlarda sesin yayılma hızı yüksektir.

* Ses farklı ortamlarda farklı hızlarla yayılır. Ses havada 340 m/s, suda 1500 m/s, demirde
5000 m/s hızla yayılır. Ses boşlukta yayılmaz.
* Sesin yayılma hızı bulunduğu ortamların yoğunluklarına bağlıdır. Ortamın yoğunluğu arttıkça
sesin de yayılma hızı artar.
Sesin Yansımasının Teknolojik Uygulamaları

* Doğadaki bazı canlılar sesin yansıma özelliğinden faydalanırlar. Yarasalar yönlerini çıkardıkları
seslerle bulurlar.