Page 112 - 5. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

1. Tema

{ Not: Deyimlerin ve atasözlerinin birçoğu mecaz anlamda kullanılır�

̛ Örnek:
Ő Hakkı savunur, suçsuz insanlara diş göstermezdi� (Tehdit etmek, zarar vereceğini belli etmek)
Deyim
Ő Kimsenin gözüne batmadan sessiz bir şekilde oynuyordu� (Tedirgin etmek, rahatsız etmek)
Deyim
Ő Minareyi çalan kılıfını hazırlar, derdi büyükannem�
Atasözü
“Kolay kolay gizlenemeyecek kadar büyük bir yolsuzluğu yapan kimse, sorumluluktan kurtulma yollarını önceden
düşünür.” anlamında kullanılan “Minareyi çalan kılıfını hazırlar.” atasözü mecaz anlamlıdır.

̛ Örnek: Boşuna söylenmemiş ya körle yatan şaşı kalkar, diye�
Atasözü
“Körle yatan şaşı kalkar.” atasözü, “Değersiz, kötü kimselerle ilişki kuranlar kötü huylar edinirler.” anlamında kullanı-
lır. Mecaz anlamlı bir sözdür.

• Sözcükler, cümle içindeki kullanımlarına göre gerçek veya mecaz anlamlı olur�

̛ Örnek: Aşağıdaki cümlelerde, altı çizili olan sözcükler mecaz anlamında kullanılmıştır�

Yumuşak huylu bir insandı� (Okşayıcı, tatlı, hoş)
Bana boş gözlerle bakıyordu� (Anlamsız)
Ő
Ő EDİTÖR YAYINLARI
Ő Senin müziğe ısındığını görmek ne güzel! (Hoşlanır
Ő Çok renkli bir kişiliği vardı� (Kendine özgü, ilginç)
olmak)
Ő Araba alınca havasından geçilmez oldu� (Boş Ő Onun sert hareketleri herkesi ürkütmüştü� (Hırçın,
davranış) öfkeli, hiddetli)

Ő Bu sözü duyunca gözlerimdeki perde kalkıverdi� (Doğruyu görmeye engel olan şey)
Ő Azerbaycan Türk dünyasıyla aramızda köprü vazifesi görmektedir� (Bağ, ilişki)

Ő Yahya Kemal “Ben kökü mazide olan atiyim�” demiş� (Kaynak, köken)
Ő Bütün çabalarıma rağmen gitmek istemiyor, ayak sürtüyordu� (Gönderilen yere gitmemek için oyalanmak�)

TERIM ANLAM
• Bilim, sanat, spor, meslek dalı veya bir konu ile ilgili özel ve belirli bir kavramı karşılayan kelimelere terim anlamlı
kelimeler denir�

̛ Örnek: Bilim Sanat Spor Coğrafya
Terimleri Terimleri Terimleri Terimleri
• Deney • Edebiyat • Basket • Vadi

• Tıp • Resim • Korner • Kroki
• Astronomi • Heykel • Smaç • Harita
• Fizik • Müzik • Ofsayt • Ölçek

112 Türkçe / 1. Tema