Page 12 - 10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası

12 [ EDEBİYATIN TARİH VE DİNLE İLİŞKİSİ / TÜRK EDEBİYATININ DÖNEMLERİ ]
10 İslamiyet’in kabulüyle birlikte kaleme alınan 13 İslamiyet’in kabulünün edebiyata yansı-
ilk eserlerde İslam dininin esasları üzerinde maları arasında aşağıdakilerden hangisi
durulmuş, bu din insanlara açıklanmış ve gösterilemez?
sevdirilmiştir. Bu sayede İslamiyet, Türkler A) Arapça ve Farsça, Türk edebiyatında et-
arasında daha geniş bir alanda ve daha hız- kili olmaya başlamıştır.
lı bir şekilde yayılmıştır.
B) Arap edebiyatı nazım biçimleri kullanıl-
Yukarıdaki parçada edebiyat ile aşağı- maya başlanmıştır.
dakilerden hangisi arasındaki ilişkiye C) Aruz ölçüsü hakimiyetini kaybetmiştir.
vurgu yapılmıştır?
D) Tasavvuf düşüncesi eserlerde işlenmiştir.
EDİTÖR YAYINEVİ
A) Tarih B) Sosyoloji C) Psikoloji E) Verilen ilk eserlerde İslami öğretiler gö-
D) Felsefe E) Din rülür.

11 Orhun Abideleri’ni ilk kez bulan ve ilk
kez okuyan araştırmacılar aşağıdakile- 14 Aşağıda verilenlerden hangisi ilk Türk
rin hangisinde sırasıyla doğru verilmiş- - İslam eserleri arasında gösterilemez?
tir? A) Kutadgu Bilig
A) Yadrintsev - Vilhelm Thomsen B) Atabetü’l Hakayık
B) Vilhelm Thomsen - Radloff C) Divan-ı Hikmet
C) Yadrintsev - Radloff D) Dîvânu Lugâti't-Türk
D) A. Van Gabain - Yadrintsev E) Leyla ile Mecnun Mesnevisi
E) Vilhelm Thomsen - A. Van Gabain

15 Aşağıda verilen özelliklerden hangisi
12 Budizm’in kutsal kitabıdır. 10. yüzyılın ilk ya- Uygur Dönemi metinleri ile ilgili değil-
rısında yazılan eser, 17. yüzyılda bulunmuş- dir?
tur. Eser, Budizm’in esaslarını, felsefesini
ve Buda’nın menkıbelerini anlatır. A) Bu eserler 14 harfli Uygur alfabesiyle
yazılmıştır.
Yukarıda hakkında bilgi verilen eser aşa-
ğıdakilerden hangisidir? B) Maniheizm ve Budizm’in etkisi görülür.
C) Buda’nın menkıbeleri ve Budist yakla-
A) Altun Yaruk
şımlar temel konulardır.
B) Prens Kalyanamkara D) Metinlerin tamamı taşlar üzerine kazın-
C) Sekiz Yükmek mış yazıt niteliğindedir.
D) Huastuanift E) Falcılık, büyücülük ve tıpla ilgili konuları
E) Maitrisimit yansıtan metinler söz konusudur.

Uygur Dönemi Türk Edebiyatı sınıflandırılabilir. Uygurlar bu eserleri 14 harfli Uygur alfabesiyle
Uygur Dönemi’nde hem yazıt hem de kitap şeklinde tertip edil- yazmışlardır. Irk Bitig, Altun Yaruk, Sekiz Yükmek, Maitrisimit,
miş metinler mevcuttur. Bu metinler daha çok Budizm ve Mani- Prens Kalyanamkara bu dönem eserlerinden bazılarıdır.
heizm inançlarının esaslarını konu almaktadır. Bu metinlerden İSLAMİYET ETKİSİNDE GELİŞEN TÜRK EDEBİYATI
hareketle Uygurların kâğıda kitap basma tekniğini bildikleri
anlaşılmaktadır. Uygurlar Dönemi’nden kalma birçok hikâyenin Karahanlı hükümdarı Satuk Buğra Han’ın 920’de Abdülkerim
yanında “kökünç” denilen bir tür ilkel tiyatro eseri de vardır. Uy- adını alarak Müslüman olması, İslamiyet’in Türkler arasın-
gur Dönemi metinleri masallar, sutralar, tövbe duaları, büyü me- da yayılmasında dönüm noktası olmuştur. Karahanlı Devleti
tinleri, felsefi metinler, halk hekimliği konulu metinler şeklinde Dönemi’nde İslamiyet, devletin resmi dini olarak kabul edilmiştir.