Page 12 - 10. SINIF FİZİK FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF

PARAGRAF TESTİ 5 1. ünİte: elektrİk ve manyetİzma

5 Evlerde kullanılan elektrikli cihazlar çalıştırıldığında bir 7 Manyetik maddelerin üzerine sarılmış telden akım geçi-
manyetik alan oluşur. Bu manyetik alanın çok daha şid- rildiğinde akımın oluşturduğu manyetik alandan etkilenen
detlisi yüksek gerilim hatları ile trafoların etrafında oluşur. bu maddeler mıknatıslık özelliği gösterir. Bu şekilde oluş-
Yüksek gerilim hatlarının ve trafoların etrafında oluşan turulmuş yapay mıknatıslara elektromıknatıs denir. Demir
manyetik alan canlıların sağlığını olumsuz etkiler. Yüksek çubuğun etrafına dışı yalıtılmış iletken tel sarılıp telden
gerilim hatları ve trafoların, canlıların sağlığına olumsuz akım geçirildiğinde elektromıknatıs elde edilir. Elektro-
etkilerinde iki önemli faktör vardır: Bulunulan noktada mıknatısın oluşturduğu manyetik alanın büyüklüğü, ilet-
oluşan manyetik alanın büyüklüğü, manyetik alana maruz ken telden geçen akımın şiddeti ve sarım sayısı ile doğru
kalma süresi. orantılıdır.
Buna göre aşağıdakilerden hangisinin manyetik Bu parçadan yola çıkarak;
alandan dolayı sağlık sorunu yaşama ihtimali daha I� Farklı maddelerle mıknatıs özelliği sağlanabilir.
yüksektir?
II� İletken teldeki akımın gücü manyetik alanı etkiler.
A) Evi, elektrik trafosunun yanında olan Oya Hanım III� Elektromıknatıslar, büyük manyetik alanlar elde
B) Bir tekstil fabrikasında ütücü olarak çalışan Ali Bey etmeye yarar.
C) Televizyon seyretmeyi çok seven Zeynep Hanım
numaralandırılmış ifadelerin hangilerine ulaşılabilir?
D) İşlerinden dolayı bilgisayar başında çalışmak zorun-
da olan Metin Bey A) Yalnız II B) I ve II
E) Bir firmanın çağrı merkezinde çalışan Ece Hanım C) I ve III D) II ve III
E) I, II ve III

6 National Research Council (Neyşınıl Risörç Kansıl-Ulu-
sal Araştırma Konseyi) ve National Academy of Sciences 8 Telefon konuşması sırasında telefonun içinde bulunan
(Neyşınıl Akademi of Saynsıs-Ulusal Bilimler Akademisi) elektromıknatıs, ses sinyallerini elektrik sinyallerine veya
tarafından desteklenen bir çalışmada yerleşim alanlarının elektrik sinyallerini ses sinyallerine dönüştürür. Elektro-
enerji iletim hatlarına yakınlığıyla lösemi (kan kanseri) mıknatıslar, mikrofondan hoparlöre, kapı zilinden elekt-
hastalığı arasında bir ilişki olduğu ortaya konmuştur. rik motoruna, ölçü aletlerinden telgrafa, vinçlerden hızlı
Tellerin etrafında oluşan elektromanyetik alanların sinir trene (maglev) kadar geniş bir kullanım alanına sahip-
sistemi üzerindeki olumsuz etkilerinden dolayı bağışıklık tir. Maglev trenlerinin altında güçlü mıknatıslar bulunur.
sisteminin zayıfladığı ve kanser riskinin arttığı tıbbi olarak Tren raylarına konulan elektromıknatısların oluşturduğu
kabul edilmiştir. Ayrıca manyetik alanların hassas cihaz- manyetik alan sayesinde raylardan yükselen tren, yüksek
lar üzerinde de etkili olduğu bilinmektedir. hızla hareket ettirilebilir.

Bu parçaya getirilebilecek en uygun başlık aşağıda- Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden bahsedil-
kilerden hangisi olabilir? mektedir?

A) İnsan Sağlığı A) Elektromıknatısların yapısal özellikleri
B) Hassas Cihazlar B) Elektromıknatısların dönüştürücü özellikleri
C) Uluslararası Çalışmalar C) Elektromıknatısın günlük hayattaki kullanımları
D) Enerji İletim Hatlarının Etkileri D) Elektrik akımının kullanım şekilleri
E) Yüksek Gerilim ve Canlı Hayatı E) Elektromıknatısların araçlarda kullanımı

12 markaj yayınları / 10. Sınıf Fizik
MARKAJ YAYINLARI