Page 36 - tyt-konsensus-turkce
P. 36
Paragraf (Karma Test) Test - 12
10. Parçacık hızlandırıcıları serüveni 1870’lerde, İngiliz bi- 12. Kişiyi temsil edebilecek kadar özgün, kişiden kişiye ko-
lim adamı Crookes’un deneyiyle başlar. Cam bir tüpün layca aktarılamayacak kadar güvenilir, kolayca kopyala-
iki ucuna metal parçalar bağlayıp farklı voltaj verdiğiniz- namayan veya taklit edilemeyen kişiselliklere biyometrik
de “bir şeylerin” eksi uçtan artı uca gittiğini belirlemek özellikler denir. Biyometrik özelliklerin hayatın başlan-
19. yüzyıl için büyük bir buluştu. Burada tüpünün içinde- gıcından sonuna kadar aynı kalması veya en azından
ki havanın boşaltılıp vakum ortamı sağlanması kilit nok- hayatın çok uzun bir döneminde büyük ölçüde değiş-
tasıdır. Elektronların hava molekülleriyle çarpışıp enerji memesi gerekir. Bu özellikler fiziksel, davranışsal veya
kaybetmesi sadece bu yolla engellenebilir. Boş tüpün biyolojik olabilir. İris, retina ve damar geometrisi, ses,
içindeki elekron hareketlenmesini görmenin en basit kulak yapısı, parmak izi, yüz, avuç içi gibi fiziksel; klav-
EDİTÖR YAYINEVİ
yolu ise Crookes’un yaptığı gibi iki metal uç arasına kü- ye kullanımı, konuşma, el yazısı ve imza gibi davranış-
çük bir pervane yerleştirmek ve görünmez elektronların sal; DNA, kan glikozu gibi biyolojik özellikler, biyometrik
pervaneyi nasıl döndürdüğünü seyretmektir. özelliklere örnektir. Parmak izi yüzyılı aşkın kullanımıyla
en çok bilinen ve kullanılan biyometrik özelliktir.
Bu parçaya göre Crookes’un deneyinde elektronla-
rın hızını kaybetmemesi için aşağıdakilerden hangi- Bu parçanın genelinde biyometrik özelliklerle ilgili
si gerekmektedir? olarak aşağıdakilerden hangisi anlatılmak isten-
mektedir?
A) İki uca metal parçalar bağlanması
B) Elektronların hava molekülleriyle çarpışması A) Vücudun bir bölümüyle ilgili olması
C) Araya pervane konması B) Parmak iziyle ilgili olması
D) Kutuplara zıt voltaj verilmesi C) Doğumdan ölüme dek değişmeyen özellikte olması
E) Tüpün havasının boşaltılması D) Tavır ve davranışlarla ilgili olması
E) Kolayca kopyalanamaması ve taklit edilememesi
11. Vücudun enerji kaynağı olarak kullandığı şeker gli-
kozdur. Kandaki şeker seviyesini ayarlayan en önemli
molekül, pankreastan salgılanan insülin hormonudur.
İnsülin, kanda miktarı artan glikozun, kullanılmak veya
depolanmak üzere hücrelerin içine girmesini sağlayarak
kan şekerinin aşırı yükselmesini önler. İnsülin hormo-
nunun salgılanmasındaki azalma veya hücrelerin bu
hormona yeterli cevabı vermemesi, kan şekerini yüksel-
terek şeker hastalığına yol açar. 13. Tarih yazmak, olayları düzenli bir şekilde bir araya ge-
tirmek ve doğru bir şekilde sıralamaktan ibaret değildir.
Bu parçaya göre şeker hastalığının nedenleri aşağı- Neyi dâhil edeceğiniz ve kimi hariç tutacağınız gibi ko-
dakilerden hangisidir? nularda seçimler yaparak geçmişi yeniden yorumlama-
yı, dünyayı yeniden çizmeyi de içerir. İlki gibi olsaydı
A) İnsülin azalması ya da hücrelerin insüline cevap ver-
bunu, yazmayı bilen herkes yapardı.
memesi
B) Glikozun hücre içine girmesi ya da kandaki düzeyinin Bu parçada tarih yazıcılığının ne olmadığıyla ilgili
azalması olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmiştir?
C) Kandaki şekerin artması ya da insülinin yeterince
A) Olanları olduğu gibi düzenli bir şekilde aktarmaya
salgılanması
B) Bazı olayları çıkarıp bazılarını ise yorumlamaya
D) Pankreasın aşırı çalışması ya da kan yoğunluğunun
artması C) Olaylar arasında öznel seçimler yapmaya
E) Hücrelerin işlevini yitirmesi ya da kandaki glikozun D) Olayları özgün bir şekilde yeniden düzenlemeye
azalması E) Olaylar üzerine bazı eklemeler yapmaya
138
