Page 40 - tyt-konsensus-turkce

Paragraf (Karma Test) Test - 15

17. Hisar’dan Kanlıca’ya geçiyordum. Yaşlı bir kayıkçı, 18. Nükleer denemelerin tespitinde kullanılan yöntemler-
eski ağır sandalını akıntıya karşı sürüklemek için bü- den biri insanların algılayabileceğinden çok daha dü-
tün kuvvetiyle küreklere asılıyor, bir sel gibi akan küçük şük frekanslardaki ses dalgalarının ölçülmesidir. Bu
dalgalarda ilerliyordu. Bu didinme onu yormuştu. Akşam frekanslardaki ses dalgaları, atmosferdeki parçacıklarla
soğuk ve rutubetliydi. Ama o, üstündekileri çıkardı, düğ- daha az etkileştiği için, havada daha uzun mesafeler
meleri çözük bir gömlekle kaldı. Şimdi bu harap vücutta boyunca ilerleyebilir. Bu nedenle atmosferde gerçek-
bir yorgunluk titremesi vardı. leştirilen nükleer denemelerin tespitinde kullanılabilirler.

Bu paragrafın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden han- Bu parçada nükleer denemelerle ilgili olarak aşağı-
EDİTÖR YAYINEVİ
gisi söylenemez? dakilerin hangisine değinilmiştir?
A) Betimlemelerden yararlanılmıştır. A) Belirleme yöntemi B) Korkunç zararları
B) Gözlemlere yer verilmiştir. C) Endüstride kullanımı D) Yapısal çeşitliliği
C) Niteleyici sözcüklerden yararlanılmıştır. E) Uygulanan yerler
D) Benzetme yapılmıştır.
E) Kişileştirme yapılmıştır.

19 ve 20. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.

Kaliteli ve sağlıklı bir hayat için koku hissi çok önemli. Kokunun canlıların beslenmesi, iletişimi ve üremesi gibi birçok
durumda pozitif ve negatif etkileri var. Birçok hayvanla karşılaştırıldığında insanın koku alma yeteneği çok daha zayıf.
İnsan; yemek, bozulmuş gıda, zehir, gaz, duman ve polen kokuları gibi sınırlı sayıda kokuyu hissedebilir. Tüm bilimsel
gelişmelere rağmen koku alma mekanizması hâlâ tam olarak çözülememiştir. 2004 Nobel Tıp Ödülü’nü alan iki bilim in-
sanı, koku alıcılarının mekanizmasını çözmeye başladı. Koku alma yeteneği köpeklerinkinin 40’ta 1’i kadar olan insanda
1000’den fazla genin koku almada görev aldığı biliniyor. Burun deliklerinden yaklaşık yedi santimetre yukarıda, birkaç
milimetrelik bir koku alanında milyonlarca koku hücresi var. 10 binlerce farklı kokuyu ayırt edebilen koku alıcıları, gramın
trilyonda biri ağırlığındaki bir koku molekülünü hissedebilme özelliğine sahip. Nefes aldığımızda havadaki uçucu, suda ve
yağda erime özelliği olan koku molekülleri koku alanındaki sinir hücrelerine bağlanır. Sinir hücreleri bağlanma sırasında
oluşan etkileşimi beyne elektrik akımı olarak ulaştırır. Aynı kokuyu, iki insan farklı algılar. Beyinde işlenen koku bazen bizi
çocukluğumuzdaki bir hatıraya götürürken bazen de hoş olmayan bir koku olumsuz hatıraları akla getirebilir.
19. Buna göre parçayla ilgili olarak;
I. İnsan az sayıda koku uyarıcısını duyabilmektedir.

II. Koku hissinin canlılar üzerinde hem olumlu hem de olumsuz tesirleri vardır.
III. Hayvanların koku alma yetenekleri insanlardan binlerce kat daha fazla gelişmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III

20. Parçada aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
A) Kokunun canlılar için değerli olduğuna
B) Köpeklerin koku alma yeteneklerinin insanlarınkinden çok daha gelişmiş olduğuna
C) Bazı kalıtımsal ögelerin koku almada görev aldıklarına
D) Kokuların bazı anıları çağrıştırdığına
E) Koku almada en önemli organın sinir hücreleri olduğuna

158