Page 23 - tyt-konsensus-cografya
P. 23

Dış Kuvvetler (Dalga ve Akıntılar, Çözülme - Heyelan)                                 Test - 43

           1.   Koy ve körfezlerin ağız kısımlarının kıyı okları ile kapan-  4.     •  Deniz suyunun salınım hareketleridir.
               masıyla - - K - -, kıyıya yakın bir adanın dalga ve akıntı-       •  Oluşumunda en önemli etmen rüzgârlardır.
               ların biriktirmesiyle karaya bağlanmasıyla - - L - -, dalga
               ve akıntıların taşımış oldukları kumulları kıyıdan denizin        •  Deprem ve volkanik olaylar sonucunda da oluşur.
               içerisine doğru ok gibi biriktirmesiyle - - M - - oluşur.         •  Dalgaların kıyıda aşındırmayla oluşturduğu dik kıyı-

               Bu metinde K, L ve M harfleriyle gösterilen boş bıra-  lara haliç adı verilir.
               kılan yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?       •  Dalgalar kıyının dik olduğu yerlerde daha çok biriktir-

                       K            L           M                 me şekilleri oluştururlar.
               A)  Lagün        Tombolo      Kıyı oku          Deniz hareketlerinden biri olan dalga ile ilgili yukarı-
               B)  Tombolo      Kıyı oku     Lagün             da verilen bilgilerden kaç tanesi doğrudur?
               C) Lagün         Kıyı oku     Tombolo           A) 1     B) 2    C) 3     D) 4      E) 5
               D) Kıyı oku      Tombolo      Lagün
               E)  Tombolo      Lagün        Kıyı oku
                                                           5.   I.  Kıyı oku
                                                                II.  Tombolo
                                                               III.  Falez
                                                                IV.  Lagün
           2.   Deniz hareketlerinden biride akıntılardır.
                                                               Yukarıda verilen yer şekillerinden hangileri dalga
               Akıntıların oluşum nedenleri arasında;          ve akıntıların biriktirme şekilleri arasında gösterile-
                                                               mez?
                I.  yoğunluk farkı,
                II.  seviye farkı,                             A) I ve II         B) I ve III   C) Yalnız I
                                                                                        E) II ve IV

                                                                      D) Yalnız III
               III.  sürekli rüzgârlar,
               ğıdakilerden hangisidir? EDİTÖR YAYINEVİ
               IV.  derinlik farkı
               yukarıdakilerden hangileri gösterilemez?
                                                           6.   I.  Dalga ve akıntıların biriktirmesiyle oluşan, bir ucu
               A) I ve II      B) I ve III     C) II ve III
                                                                  karaya bağlı yığınaklardır.
                     D) Yalnız II     E) Yalnız IV              II.  Koy ve körfezlerin önlerinin kıyı okları ile kapatılma-
                                                                  sı sonucu kıyı gerisinde oluşan göllerdir.
                                                               III.  Kıyıya yakın bir adanın kıyı okları ile karaya bağlan-
                                                                  masıyla oluşan yarımadaya denir.
           3.                                                  Yukarıda tanımları verilen yer şekilleri aşağıdakiler-
                                                               den hangisinde doğru olarak verilmiştir?

                                                                          I             II                      III
                                                                    –––––––        –––––––           ––––––––
                                                               A) Lagün        Tombolo   Kıyı oku
               Yukarıda oluşum aşamaları gösterilen yer şekli aşa-  B) Kıyı oku       Lagün                Tombolo
                                                               C) Tombolo       Kıyı oku   Lagün
               A) Falez                   B) Mantar kaya             C) Fiyort   D) Lagün        Kıyı oku   Tombolo
                        D) Haliç                   E) Barkan   E) Kıyı oku       Tombolo   Lagün


           GEL-GİT                                         Boyuna Kıyılar: Dağların kıyıya paralel uzandığı yerlerde oluşan kıyı tipine de-
                                                           nir. Akdeniz, Karadeniz kıyıları gibi.
           Ay ve Güneş'in çekim gücüyle deniz ve okyanus sularının gün içerisinde altışar
           saat arayla iki alçalma iki yükselme şeklinde alçalıp yükselmesine denir. Okya-  •  Kıta sahanlığı dardır.
           nuslarda ve kenar denizlerde görülür. İç denizlerde görülmez.  •  Kıyıda girinti çıkıntı azdır.
           BAŞLICA KIYI TİPLERİ                            •  Falezler yaygındır.
           Yeryüzünde birbirinden farklı kıyı tiplerinin oluşmasında kıyı gerisindeki yer şe-  •  Kıyı ile iç kesimler arasında ulaşım zordur, iklim farklılığı fazladır.
           killeri, orojenez, epirojenez olaylar, akarsular, buzullar, gelgit dalga ve akıntılar   •  Tabii koy, körfez ve limanlar azdır.
           etkili olmaktadır.
                                                                                                          89
   18   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28