Page 9 - 9-sinif-matematik-odn
P. 9

MANTIK                                                                   11
                                                  x yerine Hırvatistan yazarsak,
             Örnek:
                                                  p(Hırvatistan)  =  Hırvatistan,  Türkiye’ye  komşu
                      q'
              p  p  q     p'  önermesinin en sade   olan ülkedir.

          halini bulalım.                         Şimdi bu ifadelerin doğruluğunu kontrol edelim.
                                                  p(Gürcistan) ≡ 1, p(Hırvatistan) ≡ 0 olur.
            Çözüm:

          [(p ⇔                         Açık Önermelerin Doğruluk Kümesi
              p) (q∧
                      q')] p'∨
                   ⇔
             1      0                             Herhangi  bir  evrensel  kümede  tanımlanmış  bir
          ≡  (1 0) p'∧  ∨                         p(x)  açık  önermesinin  doğruluğunu  sağlayan
          ≡  0 p'∨  ≡ p'   olur.                  küme,  bu  açık  önermenin  çözüm  kümesi  yani
                                                  doğruluk kümesidir. Doğruluk kümesinden alınan
                                                  her eleman p(x) açık önermesini sağlar.
             Örnek:
          (p ∧ q) ⇒ r ≡ 0 olarak veriliyor.          Örnek:
          Buna göre (p ⇔ r) ⇒ (q ⇔ r) nın doğruluk değerini
          bulunuz.                                A = {0, 1, 2, 3, 4} kümesi üzerinde p(x): 3x - 1 < 7
                                                  açık önermesinin doğruluk kümesini bulunuz.
            Çözüm:

          (p ∧ q) ⇒ r ≡ 0 ise; (p ∧ q) ≡ 1 ve r ≡ 0’dır.   Çözüm:
          (p ∧ q) ≡ 1 ise; p ≡ 1 ve q ≡ 1’dir.    3x - 1 < 7 ⇒  3x < 8
          Buradan;   EDİTÖR YAYINEVİ
                                                               8
                                                            x <
          (p ⇔ r) ⇒ (q ⇔ r)                                    3
          ≡ (1 ⇔ 0) ⇒ (1 ⇔ 0)                               x < 2, 6 ...
          ≡ 0 ⇒ 0 ≡ 1 bulunur.                              ↓
                                                  ...-2, -1, 0, 1, 2
                                                  A kümesindeki 0, 1 ve 2 p(x) önermesinin doğru-
          HER (∀) VE BAZI () NİCELEYİCİLERİ      luk kümesini oluşturur.
                                                  A = {0, 1, 2}
           Açık Önerme: Doğruluğu içindeki değişkene
           bağlı olan önermelere açık önerme denir.
           Açık  önermelerin  içinde  birden  fazla  değiş-
           ken bulunabilir.                          Örnek:
           x değişkenine bağlı p önermesi p(x) şeklinde   P(x,y): “x - y = 6 ve x, y rakam” açık önermesinin
           gösterilir.                            doğruluk kümesini bulunuz.
           p önermesinin doğruluk değeri x yerine yazı-
           lan ifadeye göre değişebilir.
                                                     Çözüm:
                                                  Rakamlar: {0, 1, 2, 3, 4, 5, 6}
             Örnek:
                                                  P(x,y):  x - y = 6 için ikili seçelim.
          p(x): “x, Türkiye’ye komşu olan ülkedir.”  x = 9 ve y = 3 için (9,3)
          Bu önermenin doğruluğu x’e bağlıdır.    x = 8 ve y = 2 için (8,2)
          x yerine Gürcistan yazarsak,            x = 7 ve y = 1 için (7,1)
          p(Gürcistan) = Gürcistan, Türkiye’ye komşu olan   x = 6 ve y = 0 için (6,0)
          ülkedir.                                Ç = {(9,3), (8,2), (7,1), (6,0)} olur.
   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14