Page 13 - 8. Sınıf Resimli Paragraf Soru Bankası

BÖLÜM
AKIŞI BOZAN CÜMLELER
8

bir esin kaynağı onlar için de.TÖR YAYINEVİ
˜ ˜ TA TA
Dil ve anlam bakımından paragrafı oluşturan cümleler arasında bir bütünlük bulunması şarttır. Paragrafı bu bütün-
lükle ele aldığımızda paragrafta ilgisiz bir cümlenin yer alması paragrafın anlam bütünlüğünü bozar. Bu cümle pa-
ragraftan çıkarıldığında kendinden önceki ve sonraki cümleler birbirine dil ve anlam olarak açık bir biçimde bağlanır.
Böylece düşünce akışını bazen cümlenin doğru bulunup bulunmadığının sağlaması da yapılmış olur.
Bu tarz sorular şu şekilde karşımıza çıkar:

● ... parçanın anlam bütünlüğüne uymayan cümle aşağıdakilerden hangisidir?
● ... parçayla çelişen cümle aşağıdakilerden hangisidir?
● ... düşüncenin akışını bozan cümle aşağıdakilerden hangisidir?
● ... anlatım akışını bozan cümle aşağıdakilerden hangisidir?
● ... parçayla tutarlı olmayan cümle aşağıdakilerden hangisidir?
● ... parçada numaralandırılmış cümlelerin hangisinden sonra ... cümlesi getirilirse düşüncenin akışı bozulmaz?

¯ ˜ PT TA ¯ ˜ PT TA

1. (I) Biz üniversitede şehircilik okurken, İstanbul’da 1. (I) İstanbul’un üstünde ne tür tarihî yapıların
yaşamayı düşlerdik. (II) Çünkü başınızı nereye çevi- olduğu az çok bilinir ama altında ne var pek
rirseniz çevirin, proje yapacak bir alan bir konu var- bilinmez. (II) Yerin altındaki yapılardan biri olan
dır İstanbul’da. (III) Tarihî kent dokusu, değişken ve sarnıçlar yüzyıllarca kentin su ihtiyacının önemli
dinamik nüfusu, dönüşüme her an hazır yerleşim bir kısmını karşılamış. (III) Yağmurlardan süzü-
düzeniyle şehircilik eğitimi için başlı başına bir uygu- len veya kentin kilometrelerce ötesinden su
lama alanı. (IV) Galiba edebiyatçılar için de öyle. (V) kanallarıyla getirilen sular buralarda depola-
İstanbul’a giderken günlük tutma hayalim vardı ama nırmış. (IV) Sarayın, büyük kiliselerin, askerî
bir kelime bile yazamadan geri dönen ben şehrin kışlaların, soylulara ait konakların su ihtiyaçları
EDİ tan Sarnıcı’dır.” cümlesi getirilirse metindeki
hayaliyle avunuyorum şimdi. (VI) Bir yanda roman- buralardan karşılanırmış.
tizmle çıplak gerçekliğin zıtlığını sergileyen, öte yan- Bu metinde numaralanmış cümlelerin hangi-
dan eski ile yeninin savaşını veren İstanbul, zengin sinden sonra “Böyle önemli yapıların su ihtiya-
cını karşılayan sarnıçların en meşhuru Yereba-

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi düşünce akışı bozulmaz?
düşüncenin akışını bozmaktadır? A) I. B) II. C) III. D) IV

A) II B) III C) IV D) V
Çözüm:
Parçada İstanbul’un yer üstü tarihi yapılarının yanında yer
altı yapılarının da bulunduğu bunlar içinde şehrin su ihti-
Çözüm: yacını karşılayan sarnıçların önemli bir yere sahip olduğu
dile getirilmiştir. IV. cümlede saray, kilise, kışla ve konak-
Bir anı yüzünden alınan bu parçada şehircilik bölümünde oku- ların su ihtiyaçlarının da bu sarnıçlardan karşılandığının
muş bir kişi üniversite yıllarındaki İstanbul hayalinin nedenini söylenmesi bahse konu cümlede geçen “önemli yapılar”
anlatmasının ardından edebiyatçılar içinde İstanbul’un önemli ifadesi ile anlamsal bütünlük sağladığını göstermektedir.
olduğuna değinmiştir. Ancak bu değinme sırasında birden V. Bu nedenle belirtilen cümle IV. cümleden sonra gelirse
cümlede kendinin günlük tutma hayalinden bahsetmesi parça- parçadaki akışı bozmaz. Doğru cevap D seçeneğidir.
nın akışını bozmuştur. Doğru cevap D seçeneğidir.