Page 18 - 6. sınıf data bursluluk sınavı konu anlatımlı

222 Fen Bilimleri
T
Hâl Değişimi ve Tanecikler TEST EST MADDENİN TANECİKLİ
Akışkan
Akışkan-
1 1
Akışkandır
Isı alır Akışkanlık değiller YAPISI dır
Süblimleşme
Erime Buharlaşma
1. Tanecik modeli yandaki gibi olan bir
sDATA YAYINLARI
Donma madde için aşağıdakilerden hangisi
Yoğuşma
Katı Sıvı Gaz söylenemez?
Kırağılaşma A) Tanecikleri dönme ve öteleme hare-
Isı verir keti yaparlar.
z Bir maddenin dışarıdan ısı alarak ya da dışarıya ısı
vererek bir hâlden başka bir hâle geçmesine hâl B) Belirli bir şekle ve hacme sahiptir.
değişimi denir. C) Tanecikler arasındaki boşluk yok denecek kadar
z Katı hâlden sıvı hâle geçerken: (Erime) azdır. Bu nedenle sıkıştırılamaz.
s Maddelerin tanecikleri arasındaki boşluk artar. D) Dışarıdan bir etki olmadığı sürece şekli değiş-
Boşluk artınca titreşim hareketinin yanında tane- mez.
cikler öteleme hareketi yapmaya başlar.

Isı alarak

Dondurma
Erimekte olan
dondurma 2. Maddenin katı, sıvı ve gaz hâli ile ilgili;

z Sıvı hâlden gaz hâle geçerken : (Buharlaşma) I. Sıvılar bir kaptan diğerine kolaylıkla aktarılabilir.

s Isının etkisiyle maddeyi oluşturan tanecikler hızla II. Gaz maddelerin tanecikleri birbiriyle çok sıkı ve
birbirine çarpar ve boşluklar artar. Tanecikler düzenli bir şekilde temas halindedir.
dönme hareketi yapmaya başlar. III. Katı maddelerin tanecikleri sadece titreşim
hareketi yapabilir.
z Gaz hâlden sıvı hâle geçerken yoğunlaşma:
verilenlerden hangileri doğrudur?
(Yoğuşma)
A) I ve II B) I ve III
s Taneciklerin hareket enerjisi azalır ve buna bağlı
olarak tanecikler arası boşluk da azalır. C) Yalnız II C) I, II ve III
z Sıvı hâlden katı hâle geçerken: (Donma)

s Taneciklerin hareket enerjisi azalır ve tanecikler
arasında yok denecek kadar az boşluk kalır.
z Süblimleşme:
s Katı bir maddenin ısı alarak sıvı hâle geçmeden
direkt gaz hâline geçmesidir. 3.

z Kırağılaşma: Akarsu Taş Hava
Gaz hâlindeki bir maddenin ısı vererek direkt katı 1 2 3
hâle geçmesidir. Ağaç Parfüm Tahta
Katı Sıvı Gaz 4 5 6
Öteleme hareketi Yapmaz Yapar Yapar Yukarıda verilen maddelerden hangilerinin
Titreşim hareketi Yapar Yapar Yapar tanecikleri hem titreşim hem de dönme hare-
Tanecikler arası Yoktur Çok az Çok keti yapar?
boşluk vardır vardır
Belirli şekilleri Vardır Yoktur Yoktur A) 1, 2 ve 3 B) 2, 3 ve 6
Sıkıştırıla- Çok az C) 1, 3 ve 5 D) 3, 4 ve 6
Sıkıştırılabilme Sıkıştırılır
maz sıkıştırılır