Page 22 - 6. sınıf data bursluluk sınavı konu anlatımlı

KÜLTÜR VE MİRAS

DATA YAYINLARI

DESTAN VE YAZITLARDA TÜRKLER z Orhun ve Selenga nehirleri arasında kurulmuştur.

z Türklerin ilk ana yurdu Orta Asya; batıda Hazar z Asya Hun Devleti tarihte bilinen ilk teşkilatlı Türk
Denizi’nden doğuda Kingan Dağları’na, kuzeyde Devleti’dir.
Atlas Dağları’ndan güneyde Hindikuş ve Karanlık z Merkezi Ötüken’dir.
dağlarına kadar uzanan bölgedir.
z En önemli yöneticileri; Teoman, Mete Han,
z Tarıma elverişsiz olan bu bölgede Türkler, hayvan- Ki-ok’dur.
cılık yaparak geçimlerini sağlamışlardır.
z Bilinen ilk hükümdarları Teoman’dır.
z Türklerin bir kısmı yarı göçebe hayat sürer ve hay-
vancılıkla uğraşırlardı. z Teoman döneminde İpek Yolu’na hâkim olmak için
Çinle mücadele edilmiş ve bu dönemde Çinliler,
z Kışın korunaklı vadilerde (kışlaklarda) hayatlarını Türk akınlarını durdurmak için Çin Seddi’ni inşa
geçirirlerdi.
etmişlerdir.
z Türkler tarımla da uğraşırlardı. Özellikle yerleşik z Teoman’dan sonra yerine oğlu Mete Han geçmiştir.
hayata geçen Uygurlar döneminde tarım çok geliş-
mişti. z Mete Han dönemi, devletin en parlak dönemidir.
z Türk tarihinde ilk kez babasına karşı isyan ederek
Orta Asya’da Yapılan İlk Türk Göçleri
hükümdar olan kişi Mete Han’dır.
z Türkler Asya, Avrupa ve Afrika kıtasının çeşitli böl- z Oğuz Kağan Destanı’nı oluşturmuşlardır. Oğuz
gelerine göç etmişlerdir.
Kağan Destanı’ndaki kişinin Mete Han olduğu
z Atı evcilleştiren ve at arabası kullanan Türkler, bu sanılmaktadır.
göçlerde zorluk çekmişlerdir.
z Mete Han;
Bu Göçlerin Başlıca Nedenleri Şunlardır:
s Türkleri ilk kez bir boy altında toplamıştır.
z İklim şartlarının değişmesi, kuraklık, otlak ve tarım s Teşkilatçılığı sayesinde ülke güvenliğini sağla-
alanlarının daralması (Ekonomik) yarak Hun Devleti’nin sınırlarını genişletmiştir.

z Nüfusun artması (Sosyo - ekonomik) s Orta Asya’da yaşayan Moğollar dahil, tüm Türk
z Türk boylarının birbiriyle mücadelesi (Siyasi) boylarını hakimiyeti altına almıştır.
z Orta Asya’ya yönelik Çin ve Moğol baskısı (Siyasi) s Çin’e birçok sefer düzenleyerek baskı uygulamış
ve Çin’in Hunlarla antlaşma imzalamasını sağ-
z Yeni yurtlar edinme isteği, cihan hakimiyeti (Siyasi)
lamıştır.
z Hayvan hastalıkları (Ekonomik) İki devlet arasında imzalanan Kuzey Şansi Ant-
s
z Bağımsız yaşama arzusu (Siyasi) laşması ile Çin vergiye bağlanmıştır.
z Türklerin milli benliğini kaybetmesinden korktuğu
Asya (Büyük) Hun Devleti için Çin’e yerleşmeyi hiçbir zaman düşünmemiştir.

z İpek Yolu hakimiyeti Hun Devleti ve Çin’i Mete Han
döneminde de karşı karşıya getirmiştir.
z Mete Han orduda “onluk sistem”i uygulamıştır.
z Günümüzde kullanılan ordu sisteminin temellerini
Mete Han atmıştır.

z Mete Han MÖ 174’te vefat ettikten sonra yerine
z Türklerin Orta Asya’da kurduğu ilk Türk devletidir. geçen hükümdarlar Çin ve Moğol baskıları sonucu
devletin gücünü koruyamamışlardır.