Page 15 - 2024 kpss matematik çalışma yaprakları data
P. 15

KPSS MATEMATİK                                                       KARTEZYEN ÇARPIMI VE DÜZLEMİ

                  KARTEZYEN ÇARPIMI VE DÜZLEMİ
                                                                  {   A ve B eş kümeler olmamak şartıyla
            SIRALI İKİLİ                                          A x B ≠ B x A (Değişme Özelliği Yok)
            a ve b elemanlarının (a, b) biçiminde yazılmasıyla elde   (A x B) x C ≠ A x (B x C) (Birleşme Özelliği Yok)
            edilen gösterime sıralı ikili denir.                  A x (B ∪ C) = (A x B) ∪ (A x C)  Dağılma
                                                                  A x (B ∩ C) = (A x B) ∩ (A x C)  özelliği
             Ÿ   Sıralı ikililerden bileşenlerin sırası önemlidir.  A x (B - C) = (A x B) - (A x C)  vardır.
             a ≠ b olmak üzere
                                                                 Örnek:
             (a, b) ≠ (b, a) olur.                               s(B ∩ C) = 12 ve s[(A x B) ∩ (A x C)] = 48 olduğuna göre
                          DATA YAYINLARI
                                                                 s(A) kaçtır?
            Sıralı İkililerin Eşitliği
                                                                 A) 2        B) 3       C) 4        D) 5       E) 6
            (a, b) = (c, d) ⇔ a = c ve b = d'dir.
                                                                 Çözüm:
            Örneğin;
                                                                 s[(A x B) ∩ (A x C)] = 48
            (a - 3, 5) = (8, b + 4) olduğunda
                                                                 O hâlde;
            a - 3 = 8 ve b + 4 = 5 olmalıdır.
                                                                 s(A) x s(B ∩ C) = 48
            a = 11 ve b = 1 olur.                                s(A)  12 = 48 ⇒ s(A) = 4
                                                                     .
            Örnek:                                               Kartezyen Düzlemi

            (125, 2 m + 3 ), (5 y + 1 , 64) sıralı ikililer birbirine eşit olduğuna   y
            göre m + y toplamı kaçtır?
            A) 3        B) 4       C) 5        D) 6       E) 7                      b        (a, b)

                                                                                               x
            Çözüm:                                                                          a
                                                                 (a,b) ikilisinin analitik düzlemdeki görüntüsü bir noktadır.
            (125, 2 m+3 ) = (5 y+1 , 64)                         A x B kümesinin grafiğinin çiziminde A kümesinin ele-

                               3
            5 y+1  = 125 ⇒ 5 y+1  = 5 ,  y + 1 = 3               manları yatay doğru, B kümesinin elemanları düşey doğ-
                                                                 ru üzerinde yazılır.
                                 y = 2
                                                                 Örnek:
                               6
            2 m+3  = 64 ⇒ 2 m+3  = 2 ,  m+3 = 6                  A = {-2, -1, 0, 1} ve B = {1, 2, 3, 4} kümeleri veriliyor.
                                 m = 3                           A x B kümesinin elemanlarını dışarıda bırakmayan en
                                                                                        2
            y + m = 2 + 3 = 5                                    küçük karenin alanı kaç br dir?
                                                                 A) 9       B) 16      C) 25       D) 36      E) 49
            KARTEZYEN ÇARPIM
                                                                 Çözüm:                       A
            A ve B kümeden farklı iki küme olmak üzere, birinci bile-
            şeni A kümesinden, ikinci bileşeni B kümesinden alına-                             4
            rak oluşturulan bütün sıralı ikililerin kümesine A kartez-                         3
            yen çarpım B kümesi denir. A x B şeklinde gösterilir.
                                                                                               2
            A x B = {(x, y) | x (A ve y ∈ B)} şeklindedir.                                     1
            Örneğin; A = {1, 2, 3}    B = {a, b} kümeleri için                                        B
                                                                                      -2  -1   0  1
            A x B = {(1, a), (1, b), (2, a), (2, b), (3, a), (3, b)}
            B x A = {(a, 1), (a, 2), (a, 3), (b, 1), (b, 2), (b, 3)}  A x B = { (-2, 1), (-2, 2), (-2, 3), (-2, 4)
                                                                         (-1, 1), (-1, 2), (-1, 3), (-1, 4)
            Kartezyen Çarpımının Eleman Sayısı                           (0, 1), (0, 2), (0, 3), (0, 4)
            s(A) = m ve s(B) = n olmak üzere                             (1, 1), (1, 2), (1, 3), (1, 4)}
                                                                                        .
                               .
            s(AxB) = s(BxA) = m  n'dir.                          Pembe bölgenin alanı = 3  3 = 9 br 2
                                                                                                              119
   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20