Page 77 - MİMAR ve MÜHENDİSİN İNŞAAT EL KİTABI BORDO KİTAP - DATA YAYINLARI
P. 77
CEE: BORDO KİTAP 823
konusu insan ve gereksinimleri olan mimarlık
71
mesleğidir. Özünde bir eyleme, tasarlamaya ve
tasarlananı inşa etmeye yönelik olduğu için; felsefe,
sanat, teknoloji, bilim gibi birçok farklı alanı
barındırmaktadır. İnsanın sosyal ve fiziksel doğası ve
kültür; mimarlık mesleğinin alt yapısını oluşturan
önemli faktörlerdir.
Mimarlık eylemi, en genel şekilde “insan
MİMARİ TASARIM ESASLARI gereksinimlerini barındırmak üzere fiziksel çevrenin
düzenlenmesi” olarak tanımlanmaktadır. Bu eylem
insanın varoluşundan bu yana onunla birlikte gelişip
farklılaşarak günümüze dek ulaşmıştır. Bilindiği gibi,
DATA YAYINLARI
ilkel insanın barındığı mağaralardan ve yerleşik
uygarlığa geçtiğinde oluşturduğu ahşap kulübelerden
günümüzün çelik ve cam gökdelenlerine dek uzanan
mimarlık serüveni, tarih öncesi dönemden günümüze
kadar olan geniş bir gelişim sürecini kapsamaktadır.
Mimarlık mesleği, en genel haliyle, fiziksel çevreyi
insan gereksinimlerini barındırmak üzere düzenleyen
disiplin olarak tanımlanmaktadır. Bu durum insanın var
oluşundan bu yana onunla birlikte gelişip farklılaşarak
günümüze dek ulaşmıştır. İlk insanların barındığı
mağaralar ve yerleşik uygarlığa geçtiğinde yapmış
oldukları ahşap kulübeler, günümüzdeki çelik ve cam
Mimari tasarımlar mimar tarafından yapılır. Mimar, gökdelenler, mimarlık mesleğinin, tarih öncesi
yapıları estetik ilkeler doğrultusunda tasarlayan, bunu dönemden bugüne kadar olan gelişim sürecini
yaparken ise kullanıcı isteklerini göz önünde göstermektedir.
bulunduran ve genellikle yapım sürecini de kontrol Bu süreç, her türlü toplumsal değişimden etkilenir.
eden, denetleyen uzman kişidir. Bazen değişim önce mimarlığın kendisinde gözlenir,
Başka bir tanıma göre de mimar daha çok yapının oradan topluma yayılır ve toplumu etkileyip
dış kabuğunu tasarlayarak yapının uygulanacağı yerde değiştirebilir. Bazen de bunun tam tersi olur.
çevresi ile kısmen uyumlu ya da sıradışı farklı dış Toplumsal, teknolojik ya da ekonomik gelişmeler
tasarımı ve yapının genel konseptini belirleyen kişidir. mimarlığı etkileyip değiştirebilir. Bu doğal ve sürekli
Mimar, aslında şehir plancısı (yollar yerleşim yerleri, etkileşim tarihin hemen her döneminde gözlenebilir.
kamu alanları, yeşil alanlar ve bunlar dışında şehrin Mimarlık veya mimari, binaları ve diğer fiziki
bütününü tasarlayan kişi) tarafından tanımlanmış alana yapıları tasarlama ve kurma sanatı ve bilimidir.
kullanıcını kendi fonksiyonlara sahip ihtiyaclarına İnsanların yaşamasını kolaylaştırmak ve barınma,
cevap verebilceği bir yapı (konut, işyeri, sanayi yapısı dinlenme, çalışma, eğlenme gibi eylemlerini
vs.) tasarlar. Bina yapılması uygun görülmüş alan sürdürebilmelerini sağlamak üzere gerekli mekânları,
içinde, en uygun yeri tespit ederek bir iskelet oluşturur. işlevsel gereksinmeleri ekonomik ve teknik olanaklarla
Bu iskeleti çevresi ile uyumlu hale getirerek, şehrin bağdaştırarak estetik yaratıcılıkla inşa etme sanatı;
dokusuna uygun gerekli teknik detaylara ve başka bir tanımlamayla, yapıları ve fiziksel çevreyi
parametrelere (yükseklik, cephe, inşaat alanı, gerekli uygun ölçülerde tasarlama ve inşa etme sanat ve
yol ve sokaktan yapının çekme mesafeleri, malzeme bilimidir. İnsan barınmak için yaşamak ve doğa
vs. uyumlu) göre yapıyı tasarlar. şartlarından korunmak için bir mekân ihtiyacı duyar ve
Mimar, yeni bina tasarlama, eski binaları restore bu mekânı kendine özgü kültürel, fonksiyonel, teknik
etme ve mevcut binaları kullanmanın yeni yollarını ve farklı zevklerde yaratır.
geliştirme ile sorumlu olan kişilere verilen mesleki Mimarlık evrensel bir meslektir. İnsanlık tarihinin
unvandır. Mimar, inşaat projelerinin başlangıç her döneminde önemli olmuştur. Dini yapıların tanrıya
aşamasından tamamlanma aşamasına kadar görev ulaşma arzusundan, iktidarı simgeleyen saraylara ya
alır. da bir kentin dokusunu oluşturan basit konut
Mimarlık sosyal hayatla ve kültürle son derece tiplemelerine kadar her türlü açık ve kapalı mekânı
yakından ilişkili bir disiplindir. Ekonomi, siyaset, sosyal tasarlar. Bu çevre kırsal veya kentsel olabileceği gibi,
hayat ve kültür bütün dünyanın ortak konusu haline yapıları veya mekânları kuşatan yakın dış çevre de
gelmiştir. Bu ortak konulardan biri de kültürün temel mimari tasarımın kapsamına girer. Mekân, içinde
taşı olan eğitim, ikincisi ise doğrudan insanla ilgili, ana yaşamın gerçekleştiği fizik ortam olarak tanımlanabilir.