Page 58 - 8-sinif-vip-tum-dersler-konu-anlatimli-22
P. 58
ÇÖZÜMLÜ TEST
ÇÖZÜMLÜ TEST 454
1. Tarih boyunca bağımsız ve hür yaşamış vatansever 3. Şevket Süreyya Aydemir anlatıyor: “........... Bizim cep-
Türk halkı I.Dünya Savaşı'nda tarihte eşi ve benze- heye vardığımız günlerde ordu, Karadeniz’den Iran
ri pek az görülen bir dayanışma örneği sergilemiştir. sınırına kadar, her taraftan geri çekilme hâlindeydi.
Türk ordusu Çanakkale Cephesi'nde büyük bir müca- Zaten adına Kafkas Cephesi denilen bu cephede or-
dele verirken cephe gerisinde ise halk bütün imkânla- dunun, bütün insanüstü gayret ve savunmasına rağ-
rını seferber etmiş kadınından erkeğine, yaşlısından men geri çekilişi, hemen hemen harbin başından beri
gencine herkes bu savaşın bir şekilde içinde yer al- başlamıştı. Harbin başından bu cephede elde bulunan
mıştır. kuvvetli, canlı bir ordu, o zaman 35 yaşını süren Har-
Buna göre Çanakkale Cephesi ile ilgili; biye Nazırı ve Başkumandan Vekili Enver Paşa’nın;
adına Sarıkamış Harekatı denilen delice macerasıyla,
I� topyekün bir mücadelenin yaşandığı, birkaç gün içinde tamamen yok olunca, Doğu Ana-
II� bir milletin varoluşunun en güzel örneğinin sergi- dolu, düşman istilasına zaten açık kalmıştı. Fakat,
lendiği, sonra asker olup da cepheye vardığımda bu savaşın
III� Osmanlı'nın savaş kazandığı tek cephe olduğu hikâyeleri henüz canlı olarak yaşanıyordu. Çünkü bu
durumlarından hangileri söylenebilir? katıldığım birlikler, o harekata katılan alaylar ve tü-
A) I ve II B) Yalnız I menlerdi. Sarıkamış, faciası 90.000 kişilik bütün bir
orduyu tamamen yutmuş olmakla beraber bu savaşın
C) I ve III D) Yalnız III
döküntülerinden birkaç kişi bulunuyordu.
Bu parçada geçen altı çizili sözüyle Şevket Sü-
Çözüm: Türk milleti Çanakkale Cephesi'nde kadın ve reyya, Kafkas Cephesi’nin yenilgisini aşağıdaki-
erkeğiyle bir var olma mücadelesi verirken bu mücadele lerden hangisine bağlamıştır?
dünyada eşi ve benzeri pek az görülen savaşlardan biri
olmuştur. Ancak paragraftan Çanakkale Cephesi'nin Os- A) Birçok bölgeden yenilerek çekilmesine
manlı'nın savaş kazandığı tek cephe olduğu bilgisi çıka- B) Binlerce askerin yok olmasına
rılamaz. C) Gerçekleşemeyecek hayaller peşinde koşulmasına
D) Enver Paşa’nın tecrübeli bir komutan olmamasına
Çözüm: Kafkas Cephesi, askeri ve ekonomik gücü zayıf
Osmanlı'nın çetin kış şartlarında güçlü Rusya'ya karşı
2. Kutsal toprakları korumak için Ingilizlerin yanı sıra is- gerçekleşmeyecek hayaller peşinde koşarak binlerce as-
yancı bazı Araplar ile de mücadele etmek zorunda ka- kerini şehit düşürdüğü bir cephedir.
lan Osmanlı Devleti bu cephede başarısız oldu. Fakat
Medine’yi az sayıdaki Türk askeriyle savunan Fahret-
tin Paşa, 1919 yılı Ocak ayı başına kadar askerleriyle 4. Irak Cephesi, Ingilizler tarafından sömürge yollarını
Ingilizlere karşı direnişini sürdürdü. Savaşın sonunda güvence altına almak, kuzeye doğru ilerleyerek Rus-
Osmanlı Devleti bu cepheden topraklarını kaybederek ya’ya yardım ulaştırmak ve Irak petrollerini ele geçir-
çekilmek zorunda kaldı. mek amacıyla açılmıştır.
Yukarıda sözü edilen cephe aşağıdakilerden han- Buna göre İngiltere Irak Cephesi'ni;
gisidir?
I� ekonomi, II� siyasi, III� kültür
A) Kanal
alanlarından hangilerine yönelik amaçlarına ulaş-
B) Irak mak için açmıştır?
C) Suriye - Filistin A) Yalnız I B) I ve II
D) Hicaz - Yemen
C) I ve III D) II ve III
Çözüm: Müslümanlar için kutsal yerler olan Mekke ve Çözüm: Ingiltere'nin ham madde ve pazar kaynağı olan
Medine'yi Ingilizlerin işgal etmesini önlemek için açılan sömürge yollarını güvence altına almak ve Rusya'ya yar-
Hicaz - Yemen Cephesi'nden Medine bölgesini koruma dım etmek düşüncesi ekonomik ve siyasi amaçlı adım-
görevi “Çöl Kaplanı” görevli Fahrettin Paşa'ya verilmiştir. lardır.
EDİTÖR YAYINEVİ