Page 120 - 9. SINIF VIP TÜM DERSLER SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI

Şiir / Deneme / Mülakat

5.
DENEME ŞIIR

DESEM KI
Birçokları kendilerinin yapamayacakları şeyleri Desem ki vakitlerden bir Nisan akşamıdır,
dostlarında aramaktan -haydi sıkılmıyorlar deme-
yeyim de- hataya düşüyorlar diyeyim� Dostlarına Rüzgârların en ferahlatıcısı senden esiyor,
vermedikleri şeyleri onlardan istiyorlar� Hâlbuki Sende seyrediyorum denizlerin en mavisini,
önce iyi insan olmak, sonra kendine benzeyeni Ormanların en kuytusunu sende gezmekteyim,
aramak doğru olur� Deminden beri söylediğim sü-
EDİTÖR YAYINLARI
rekli dostluk ancak şu kimseler arasında sağlamca Senden kopardım çiçeklerin en solmazını,
kurulur: Yakınlık duygularıyla birbirine bağlanmış Toprakların en bereketlisini sende sürdüm,
insanlar önce başkalarının esiri olduğu ihtirasları
yenecekler, sonra doğruluk ve adaleti sevecekler; Desem ki sen benim için,
birbirleri için her şeyi yapacaklar ama birbirlerinden Hava kadar lazım,
şerefli ve doğru olmayan hiçbir şeyi istemeyecekler� Ekmek kadar mübarek
Aralarında yalnız sevgi ve beğenme değil, saygı da (���) Cahit Sıtkı Tarancı
bulunacak�

Yukarıdaki “T” diyagramında “Deneme” türüne ait bir parça ile Cahit Sıtkı Tarancı’ya ait “Desem Ki” şiirinden bir parça verilmiştir�

Bu iki türün karşılaştırılmasıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) “Desem Ki” şiirinde kelimelerin herkeste aynı çağrışımları uyandırmasına özen gösterilirken “Deneme” türünde ise keli-
melerin farklı çağrışımlar uyandırmasına özen gösterilmiştir�
B) “Desem Ki” adlı şiir coşku ve heyecan dile getiren metinlerden, “Deneme” ise öğretici metinlerdendir�

C) “Desem Ki” şiirinde imgesel bir söyleyiş, “Deneme” türünde ise günlük konuşma diline yakın bir söyleyiş vardır�
D) “Desem Ki” şiiri dizelerden, “Deneme” cümlelerden oluşmuştur�
E) “Desem Ki” şiiri çok katmanlı bir anlam dünyasına sahipken “Deneme” ise her okuyanda aynı anlamı düşündürecek bir
yapıya sahiptir�

6. Yoruma göre değişir şiir 7. Belgeye bağlama zorunluluğu duymadan çeşitli sonuçlara
Soldan sağa, sağdan sola varmayı amaçlayan, öznel bir üslupla yazılan ve okuyu-
Bin türlü okunur cuyu düşünmeye, araştırmaya yönelten yazı türüdür� Bu
Ve büyülü bir kumaş gibi türde konu sınırlaması yoktur� Yazar, zaman zaman ken-
Her okunuşunda yeniden dokunur� disiyle konuşurmuş gibi yazar, bu nedenle de içten bir
anlatımı vardır�
Yukarıdaki dizelerde şiire özgü hangi nitelik vurgulan-
mıştır? Yukarıda kısaca tanıtılan ve Türk edebiyatında en ünlü
ismi Nurullah Ataç olan tür aşağıdakilerden hangisidir?
A) Biçimce güzellik
B) Anlam zenginliği A) Makale B) Fıkra C) Deneme

C) Dramatik söyleyiş D) Eleştiri E) Hatıra
D) Anlamca kapalılık
E) Duygu yoğunluğu

120 Türk Dili ve Edebiyatı / 1. Tema