Page 232 - 9. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

2. Ünite: Kuvvet ve Hareket

Zamanın Ölçülmesi
TEMEL VE TÜRETİLMİŞ NİCELİKLER Zamanın Ölçülmesi
TEMEL VE TÜRETİLMİŞ NİCELİKLER
• Zaman geçen süre olarak kullanılan temel bir büyüklüktür .
Temel Nicelikleremel Nicelikler Zamanı ölçmek için eskiden güneş saatleri, kum saatleri
T
• Tek bir niceliği içeren büyüklüklere denir . SI birim sistemin- kullanılmıştır . Günümüzde zamanı ölçmek için saat ve kro-
de yedi tane temel büyüklük kullanılır . nometre kullanılmaktadır . Uluslararası birim sisteminde
kullanılan zaman birimi saniye (s)’dir .
Sl Temel Nicelikler 1 saat = 60 dk = 3600 s

Temel Niceliğin Adı Birim Birim Sembolü 1 dk = 60 s
ve Sembolü
Kütlenin uluslararası birim sisteminde (SI) kullanılan biri-YAYINLARI
Uzunluğun Ölçülmesi
Kütle (m) Kilogram kg Uzunluğun Ölçülmesi
Işık Şiddeti (Ι) Candela cd • Uzunluk, iki nokta arasındaki mesafe olarak tanımlanan
Sıcaklık (T) Kelvin K temel büyüklüklerdendir . Uluslararası birim sisteminde
kullanılan uzunluk birimi metre (m)’dir . Uzunluk ölçümün-
Elektrik akımı (i) Amper A
de, küresel cisimlerin çapını ölçmek için kumpas ölçü aleti,
Madde Miktarı (n) Mol mol terzilerin kumaş ölçüleri için kullandığı mezura veya metre
Uzunluk (ℓ) Metre m ölçü aleti kullanılır . Cetvel de bir uzunluk ölçü aletidir .
Zaman (t) Saniye s

K Kumpas
Kütlenin Ölçülmesiütlenin Ölçülmesi
• Kütle, madde miktarı ile orantılı olan temel bir büyüklük- Mezura
EDİTÖR
tür . Kütle terazi ile ölçülür . Ölçülecek kütlenin büyüklüğüne
göre eşit kollu terazi, kuyumcu terazileri, dijital teraziler, Uzunluk birimi Sembolü Dönüşümü (m cinsinden)
elektronik ve banyo terazileri, analog teraziler kullanılır . 3
• kilometre km 10 m
2
mi kilogram (kg) dır . Küçük kütleli maddelerin tartımlarında hektometre hm 10 m
gram (g) ve miligram (mg) yaygın olarak kullanılır . dekametre dam 10 m

metre m 1 m
2
3
3
-1
1 ton = 10 kg 1 kental = 10 kg 1 kg = 10 g desimetre dm 10 m
-2
santimetre cm 10 m
-3
milimetre mm 10 m
Kütle birimleri Sembolü Dönüşümü (g cinsinden)
Elektrik Akımının Ölçülmesi
6
ton t 10 g Elektrik Akımının Ölçülmesi
5
kental q 10 g • Bir iletkenden birim zamanda geçen yük miktarına elektrik
3
kilogram kg 10 g akımı denir .
2
hektogram hg 10 g • Akım şiddetinin birimi amperdir (A) . Akım şiddetini ölçmek
için ampermetre kullanılır .
dekagram dag 10 g
Sıcaklığın Ölçülmesi
gram g 1 g Sıcaklığın Ölçülmesi
-1
desigram dg 10 g • Sıcaklık moleküllerin ortalama kinetik enerjilerinin bir gös-
-2
santigram cg 10 g tergesidir . Sıcaklığı ölçmek için termometreler kullanılır .
-3
miligram mg 10 g Düşük sıcaklıkları ölçmek için gazlı termometreler, orta de-
ğerdeki sıcaklıkları ölçmek için sıvılı termometreler, yüksek
sıcaklıkları ölçmek için metal termometreler kullanılır .
232 Fizik