Page 111 - 9. Sınıf Kimya Öğretmenin Ders Notları (Hızlı)

MADDENİN HÂLLERİ 109
F Amorf katının yumuşamaya başladığı sıcaklığa camsı geçiş sıcaklığı denir.
F Sertlik, yoğunluk ve elektrik iletkenliği gibi belirli fiziksel
özellikleri yoktur.
F Kalıplara konulmadıkça veya kesilmedikçe keskin köşelere
ve düz yüzeylere sahip olamazlar.
F Amorf katılara plastik, cam, tereyağı, lastik, mum, kauçuk,
katran örnek verilebilir.
KRISTAL KATILAR Terayağı amorf katıdır.
� EDİTÖR YAYINEVİ
F Tanecikleri üç boyutlu olarak belirli bir geometrik şekle sahiptir.
F Tanecikleri belirli bir düzene göre sık istiflenir.
F Belirli bir erime sıcaklıkları vardır.
F Isıtıldıklarında erirler.
F Kristal katılara tuz, iyot, elmas ve çinko örnek verilebilir.
F Kristal katılar; iyonik, kovalent, moleküler ve metalik kristaller şeklinde sınıflandırılır.

A. IYONIK KRISTALLER

� Farklı büyüklükteki (+) ve (-) yüklü iyonların bir arada sık
istiflenmesi ile oluşan iyonik bağlı katılardır.
� Kristali oluşturan zıt yüklü iyonlar arasında elektrostatik çe-
kim kuvvetleri vardır.
� Erime sıcaklıkları yüksektir.
Tuz iyonik katıdır.
� Sert ve kırılgandırlar.

� Katı hâlde elektriği iletmezken, sıvı hâlde ve sulu çözeltileri elektrik akımını iletir.
� İyonik kristallere NaCl, ZnS, MgO ve CaCl örnek verilebilir.
2
B. KOVALENT KRISTALLER

Tamamen kovalent bağlarla bir arada tutulan çok sayıda ato-
mun oluşturduğu ağ örgülü kristallerdir.
� Ametal atomlarının elektronlarını ortaklaşa kullanılması so-
nucu oluşur.
� Çok serttir ve yüksek erime sıcaklığına sahiptir.
� Genellikle elektrik akımını iletmezler. Elmas kovalent katıdır.
� Elmas, grafit, silisyum karbür (SiC), kuvars (silisyum dioksit, SiO ) ve silisyum nitrür
2
(Si N ) kovalent kristallerdir.
3 4