Page 109 - 9. Sınıf Kimya Öğretmenin Ders Notları (Hızlı)
P. 109

MADDENİN HÂLLERİ                                           107
          �   Enerji verimi yüksek, temiz ve çevre dostu, zehirsiz, renksiz ve kokusuzdur.

          �   Tüp gaz olarak bilinen LPG; ısıtma, ısınma, pişirme ve araç yakıtı şeklinde kullanılır.

             LNG (LIKIT NATUREL-SIVILAŞTIRILMIŞ DOĞAL GAZ)


          �   Doğal gaz; hacimce %90 metan (CH ), %5 etan (C H ), %3 propan (C H ), %1 bütan
                                                 2 6
                                       4
                                                               3 8
            (C H ) ve %1 diğer gazları içeren bir gaz karışımıdır.
              4 10
             EDİTÖR YAYINEVİ
          �   Doğal gaz normal koşullarda gaz hâlinde bulunur. Yüksek basınç ve düşük sıcaklıkta
            sıvılaştırılması ile LNG elde edilir.
          �   LNG, doğal gaza göre daha saftır.

          �   Çevre dostu ve temiz, zehirsiz, renksiz ve kokusuzdur.

          �   Elektrik üretimi, pişirme ve kurutma fırınlarında, seramik, cam ve metal işleme alanla-
            rında, sıcak hava, kızgın gaz ve buhar eldesi gibi amaçlarla kullanılır.

                       ITICI GAZLAR

          �   Sprey kutularından deodorantların dışarı çıkmasını sağlayan, kutunun üstündeki düğ-
            meye basıldığında ürünle birlikte dışarı püskürtülen, basınçla sıvılaştırılmış gazlardır.

          �   İlaç, parfüm ve spreylerde itici gazlar kullanılmaktadır.
          �   İtici gaz olarak N O, CO , C H , C H  veya C H -C H  karışımı kullanılır.
                              2
                        2
                                                  4 10
                                              3 8
                                     4 10
                                 3 8
                     SOĞUTUCU GAZLAR
          �   Buharlaşırken ortamdan ısı alan ve ısının bir yerden başka bir yere aktarılmasını sağ-
            layan gazlardır.
          �   Buzdolabı ve klima gibi soğutma sistemlerinde kullanılır.

          �   Soğutucu gazlar, uygulanabilir basınç altında buharlaşması ve sıvılaşması gerekir.

          �   Soğutma sistemlerinde ozon (O ) tabakasını tahrip eden kloroflorokarbon (CFC) yerine
                                   3
            amonyak (NH ) gazı kullanılmaktadır.
                      3
           HAVADAN AZOT VE OKSIJEN GAZLARININ ELDESI EDILMESI

          �   Havadan azot ve oksijen gazları ayrımsal damıtma yöntemleri ile elde edilir.

          �   Ayrımsal damıtma yönteminde azot ve oksijen gazlarının kaynama noktaları farkından
            yararlanılır. Bu amaçla aşağıdaki yöntemler uygulanır.
   104   105   106   107   108   109   110   111   112   113   114