Page 86 - 8. SINIF T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DUBLEKS KAZANIM ODAKLI SORU BANKASI

5. Ünite: Demokratikleme Çabalar
KAZANIM TESTİ 1 Çok Partili Yaama Geçi Denemeleri

1. Halk Fırkası’nın kuruluş amacı, parti tüzüğünde “Millî 4. Yeni Türk devletinin ilk dönemlerinde iki kez çok partili
hâkimiyetin halk tarafından ve halk için uygulanmasına yaşama geçilmeye çalışılmış, ancak bu iki girişim de
rehberlik etmek ve Türkiye’yi uygar bir devlet hâlinde başarısızlıkla sonuçlanmıştır.
yükseltmek ve Türkiye’de bütün kuvvetlerin üstünde Çok part�l� hayata geç�ş denemeler�n�n başarısızlıkla
kanunun koruyuculuğunu hâkim kılmaya çalışmak” şek- sonuçlanmasının Türk�ye’de;
linde ifade edilmiştir.
I. ekonomide devletçilik politikasına geçilmesi,
Buna göre Halk Fırkası part� tüzüğünde;
II. tek partili bir sürecin başlaması,
I. ulusal egemenlik,
III. kabine sistemine son verilmesi
II. hukukun üstünlüğü,
gel�şmeler�nden hang�ler�ne neden olduğu söylene-
III. çağdaşlaşma b�l�r?
�lkeler�nden hang�ler�n� esas almıştır?
A) Yalnız I B) Yalnız II
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III
C) I ve III D) I, II ve III
5. Aşağıdak�lerden hang�s� Serbest Cumhur�yet Fırka-
sı’nın kurulmasında etk�l� olan �ç pol�t�kadan kay-
naklı b�r etken değ�ld�r?

2. Cumhur�yet�n �k�nc� muhalefet part�s� olan Serbest A) Hükûmeti denetleyecek bir muhalefet partisine ihti-
Cumhur�yet Fırkası, part� programında yer verd�ğ�; yaç duyulması

I. tek dereceli seçim sistemine geçilmesi, B) Millî iradenin ülke yönetimine tam olarak yansıması-
nın istenmesi
II. liberal ekonomi modelinin uygulanması,
C) Farklı politikalar üretecek partilere ihtiyaç duyulması
III. kadınlara siyasi hakların verilmesi
D) 1929 Dünya ekonomik bunalımının Türkiye’yi etkile-
�lkeler�nden hang�ler�yle halkın yönet�me katılımını mesi
arttırmayı amaçlamıştır?
6. 1929 Dünya Ekonomik Krizi Türkiye’yi de etkilemiş; özel-
A) Yalnız I B) I ve II
likle ekonomik alanda yaşanan sorunlar, halkın hükû-
C) I ve III D) I, II ve III mete tepki göstermesine neden olmuştu. Gazi Mustafa
Kemal, Haziran 1930’da çıktığı yurt gezisinde bu tepki-
lere bizzat tanık olmuştu. Mecliste hükûmetin ekonomi
politikalarını denetleyecek ve alternatif politikalar ürete-
3. “Büyük Millet Meclisinde ve millet karşısında ulus işleri- cek yeni bir partiye ihtiyaç vardı. Bu ihtiyacın farkında
nin serbestçe tartışılması ve iyi niyet sahibi kişilerin ve olan Gazi Mustafa Kemal, yakın arkadaşı Fethi Bey’den
partilerin özel görüşlerini ortaya koyarak milletin yüksek yeni bir parti kurmasını istedi. Bu isteği yerine getiren
menfaatlerini aramaları, benim gençliğimden beri aşık ve Fethi Bey, Cumhuriyet Halk Fırkasından ayrılan bazı mil-
taraftar olduğum bir sistemdir. Halk Fırkası, hiçbir safsa- letvekillerinin katılımıyla Serbest Cumhuriyet Fırkasını
taya yüz vermemek Türkiye Cumhuriyeti’ni kuran ruhun kurdu (12 Ağustos 1930)
bütün ulusta oluşması ve olgunlaşmasıdır. Halk Fırkası, Buna göre Mustafa Kemal �le �lg�l�;
Türkiye’yi uygar dünyaya sokan ve orada yükseltmeyi
amaçlayan azimli bir partidir.” I. Farklı fikirlerin yönetime yansımasını istemiştir.

Buna göre Atatürk’ün çok part�l� s�yas� s�steme taraf- II. Ülkenin ekonomik sorunlarının çözümünde alternatif
tar olmasının neden� aşağıdak�lerden hang�s�yle roller aramaktadır.
açıklanamaz? III. İktidar partisinin icraatlarının denetlenmesini istemek-
tedir.
A) Demokrasi anlayışının gelişmesini sağlaması
B) Çağdaşlaşmayı gerçekleştirmesi yargılarından hang�ler� söyleneb�l�r?
C) Halkı belli bir ideoloji etrafında birleştirmesi A) Yalnız I B) I ve II
D) Halkı siyasi bakımdan bilinçlendirmesi C) II ve III D) I, II ve III

86 Markaj Yaynlar / 8. Snf T.C. nklap Tarihi ve Atatürkçülük
MARKAJ YAYINLARI