Page 88 - 8. SINIF T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DUBLEKS KAZANIM ODAKLI SORU BANKASI

5. Ünite: Demokratikleme Çabalar
KAZANIM TESTİ 1 Çok Partili Yaama Geçi Denemeleri

13. Millî egemenlik anlayışını ülkede yerleştirmek, halk için 16. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nın kapatılmasının
uygulanmasına rehberlik etmek ve Türkiye’yi tam anla- ardından Cumhuriyet Halk Fırkası mecliste bir süre tek
mıyla çağdaş ve demokratik bir devlet hâline getirmek parti olarak kaldı. Ancak hükûmetin denetlenmesi ve
için bu adımın atıldığı parti tüzüğünde belirtildi. Parti ülke idaresinin sağlıklı karar alabilmesi için muhalefete
tüzüğü, Anadolu ve Rumeli Müdafaa − i Hukuk Grubu ihtiyaç vardı. Halkın görüş ve isteklerinin meclise daha
tarafından onaylandı. Böylece 9 Eylül 1923’te “Halk Fır- çok yansımasını isteyen Mustafa Kemal yakın arkadaş-
kası” adıyla Türkiye Devleti’nin ilk siyasi partisi kurulmuş larından Ali Fethi Bey (Okyar)’den bir parti kurmasını
oldu. istedi. Böylece Ali Fethi Bey başkanlığında Serbest
Buna göre Halk Fırkası’nın kurulmasının amaçları Cumhuriyet Fırkası kuruldu.
arasında aşağıdak�lerden hang�s� yer almaz? Buna göre aşağıdak�lerden hang�s�ne ulaşılab�l�r?

A) Millî egemenliğin uygulanmasına öncülük etmek A) Atatürk Dönemi’nde çok partili hayata geçilmiştir.
B) Çağdaş ve demokratik bir toplum oluşturmak B) Çok partili hayat Mustafa Kemal tarafından destek-
C) Cumhuriyet rejiminin yerleşmesini sağlamak lenmektedir.
D) Ülke yönetiminde tek başına söz sahibi olmak C) Tek parti yönetimi demokratik uygulamalar arasında
yer alır.
D) Demokratik Parti ile çok partili hayata geçilmiştir.

17. Atatürk, Serbest Cumhuriyet Fırkası’nın kuruluşu önce-
14. Mustafa Kemal Paris Büyükelçisi Fethi Okyar’ın Serbest sinde Ali Fethi Okyar’a “Bugünkü manzaramız aşağı
Cumhuriyet Fırkası’nı kurmasını desteklemiştir. Ancak yukarı bir diktatör manzarasıdır. Vakıa bir meclis vardır.
parti inkılap ve rejim karşıtlarının toplandığı bir merkez Fakat dahilde ve hariçte bize dikdatör nazarıyla bakı-
hâline gelmeye başlayınca Fethi Bey partiyi kapatmıştır. yorlar... Halbuki ben Cumhuriyeti şahsi menfaatlerim

Aşağıdak�lerden hang�s� bu paragraftan çıkarılab�le- için yapmadım. Hepimiz faniyiz. Ben öldükten sonra
cek b�r sonuç değ�ld�r? arkamda kalacak ülke tek bir kişinin yönettiği ülkedir. Ben
ise millete miras olarak bir kişinin yönettiği bir ülke bırak-
A) Mustafa Kemal çok partili hayatı desteklemektedir. mak ve tarihe o suretle geçmek istemiyorum!” demiştir.
B) Türk tarihinin ilk muhalefet partisi Serbest Cumhuri- Buna göre Atatürk kurduğu cumhur�yette;
yet Fırkası’dır.
C) Ülkede demokrasi bilinci gelişmemiştir. I. millî iradenin hâkim olması,
D) Türk halkı yenilikler konusunda görüş birliği içerisin- II. devletin tek kişinin iradesinde olmaması,
de değildir. III. sadece kendi fikirlerinin işletilmesi

durumlarından hang�ler�n�n olmasını �stem�şt�r?
A) Yalnız I B) Yalnız III
C) I ve II D) II ve III

15. Mustafa Kemal kuracağı Halk Fırkası ile ilgili Nutuk’ta
“Hâkimiyet Milletindir. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin 18. Mecl�ste farklı f�k�rler�n ele alınması, hükûmet�n
dışında hiçbir makam, millî mukadderata hâkim olamaz. denetlenmes� ve halkın tam olarak tems�l ed�leb�l-
Bütün kanunların düzenlenmesinde, her türlü teşkilatta, mes� �ç�n yapılan çalışmalar arasında;
yönetimin bütün ayrıntılarında, genel eğitimde, ekonomi I. Ankara’nın başkent seçilmesi,
konularında, millî hâkimiyet esasları çerçevesinde hare-
ket edilecektir.” demiştir. II. çok partili hayata geçiş denemelerinin yapılması,
III. Şeriye ve Evkaf Vekâleti’nin kaldırılması
Buna göre Mustafa Kemal’�n öncel�kl� amacı aşağı-
dak�lerden hang�s�d�r? gel�şmeler�nden hang�ler� göster�leb�l�r?

A) Ulusal egemenlik B) Ulusal bağımsızlık A) I ve II B) Yalnız II
C) Ulusal ekonomi D) Ulusal kültür C) II ve III D) I, II ve III

MARKAJ YAYINLARI
88 Markaj Yaynlar / 8. Snf T.C. nklap Tarihi ve Atatürkçülük