Page 118 - 8. SINIF VIP T.C. İNKILAP TARİHİ ve ATATÜRKÇÜLÜK KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 118
¦ §
118 ATATÜRKÇÜLÜK VE ÇAĞDAŞLAŞAN TÜRKİYE
118
TARIMDA MODERNLEŞME VE ATATÜRK * Ancak halkın elinde gerekli sermaye biriki-
ORMAN ÇİFTLİĞİ minin olmaması, teknoloji, bilgi ve kalifiye
* Cumhuriyetin ilk yıllarında, ekonominin teme- insan yetersizliği ile 1929 Dünya Ekonomik
lini oluşturan tarımsal üretimin arttırıl- Bunalımı’nın getirdiği güvensiz ortamdan
ması için köylülerin durumunun iyileştirilmesi kaynaklanan nedenlerle bu kanun başarız
hedeflenmiştir. olmuştur. Bu kanun çerçevesinde Türkiye’de
kurulan ilk özel şeker fabrikası Uşak, ilk milli
* Bu hedefler doğrultusunda; şekerini üreten fabrika ise Alpullu (Kırklareli)
» Köylüden alınan aşar vergisi kaldırılmıştır. şeker fabrikasıdır.
(17 Şubat 1925) Köylülerin üretim imkânları
EDİTÖR YAYINLARI
arttırılmıştır. Topraksız köylüye toprak veril- * Bu olumsuz gelişmeler üzerine devlet 1933
mesi kanunu çıkarılmıştır. (2 Haziran 1929) yılında hazırlayıp 1924 yılında uygulamaya
Toprak Reformu, toprak ağalarının engelleyici koyduğu I. Beş Yıllık Kalkınma Planı’yla
tutumları nedeniyle amacına ulaşamamıştır. sanayi atılımlarını bizzat kendisi üstlenmiştir.
Ziraat Bankasının kredi olanakları arttırıl- * Kapitülasyonların ve uzun süren savaşların
mıştır. etkisiyle çöken sanayimiz nedeniyle temel
» Tohum ıslahı istasyonları kurulmuştur. tüketim maddelerini dışarıdan ithal ediyordu.
Traktör kullanımı teşvik edilmiştir. Yüksek Dış satımımıza (ihracata) karşılık dış alımımı-
Ziraat Enstitüsü kurulmuştur. 1928 yılında zın (ithalatımızın) fazla olması, ticaret den-
buğday fiyatlarının korunması için Toprak gemizi bozan bir durumdu. Bu plan temelde
Mahsülleri Ofisi kurulmuştur. dışa bağımlılığı kaldırarak ticaret dengesini
* Atatürk tarafından Ankara yakınlarında, korumayı amaçlamıştır.
içinde bataklık bulunan, boş ağaçsız, sazlık- * Bu plan doğrultusunda; Sümerbank, Maden
larla örtülü 20.000 dönümlük arazi üzerinde Tetkik Araştırma Enstitüsü (MTA), Etibank
örnek çiftlik kurulmuştur. Bu çiftlikte amaç; gibi kurumların yanına merinos, deri, demir-
modern yöntemlerle tarım yapmak, çevre çelik, kağıt, cam, şeker ve kumaş fabrikaları
bilincini geliştirmek, çiftçiye rehberlik yap- kurulmuştur.
mak ve o güne kadar ekilmemiş yeni ziraat
bitkilerini yetiştirmektir. TİCARET, DENİZCİLİK VE ULAŞTIRMA ALA-
SANAYİ ALANINDA YAPILAN ÇALIŞMALAR: NINDA YAPILAN ÇALIŞMALAR
* 1925 yılında sanayi, maden ve bankacılık faa- * Kapitülasyonların etkisiyle ticari faaliyetler
liyetlerine destek olunması için Türkiye Sanayi daha çok yabancı ülkedeki azınlıkların elin-
ve Maden Bankası kurulmuştur. Devlet, sanayi deydi.
işletmelerinin özel sektör tarafından kurul- Ticaretin geliştirilmesi amacıyla milli ekonomi
ması amacıyla 28 Mayıs 1927 tarihinde Teşvik-i * anlayışı gereğince ülkemizdeki yabancı işletme-
Sanayi Kanunu’nu çıkarmıştır. Bu kanunla özel ler satın alınıp millileştirilmiştir. Ticaretin des-
girişimciye parasız arazi, vergide indirim, ula- teklenmesi için Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk özel
şımda kolaylık ve bina imkânı sağlanmıştır. bankası olan İş Bankası kurulmuştur.