Page 87 - 7. SINIF DUBLEKS TÜRKÇE DEFTERİM
P. 87

7. Bölüm: Parçada Anlam - 1                                                  ÖZETİN ÖZETİ


              PARÇA OLUŞTURMA                                                         PARÇA TAmamlama

           Q Parça oluşturma sorularında birkaç cümle verilir ve bu cüm-  Q Parça tamamlama sorularında paragrafın başında, orta-
             lelerden anlamlı ve kurallı bir parça oluşturulması istenir.  sında ya da sonunda bir yer boş bırakılır ve boşluğa geti-
                                                                   rilebilecek en uygun cümle sorulur.
           Q Bu sorularda şunlara dikkat edilmelidir:
                                                                Q Bu sorularda şunlara dikkat edilmelidir:
              5 Parçanın giriş ve sonuç cümleleri doğru tespit edilme-
                lidir.                                             5 Boşluğa getirilecek cümle kendinden önceki ve sonraki
                                                                     cümleyle uyumlu olmalıdır.
              5 Cümleler konu ve anlam bakımından birbirini tamam-
                lamalıdır.                                         5 Parçanın mantık akışı dikkate alınmalıdır.
                                                                   5 Boşluğa  getirilecek  cümle  paragrafın  hangi  bölümün-
              5 Olayların oluş sırası takip edilmelidir.
                                                                     deyse o yapıya uygun olmalıdır. Örneğin başında boşluk
              5 Geçiş ve bağlantı ifadeleri göz önünde bulundurulma-  olan bir parçaya “yani, böylece” ifadesiyle başlanma-
                lıdır.                                               malıdır.
              5 Neden-sonuç, amaç-sonuç gibi ilişkilere dikkat edilme-  5 Geçiş ve bağlantı ifadeleri göz önüne alınmalıdır.
                lidir.
                                                                   5 Parçanın  yapısı  ve  anlamı  dikkatle  incelenmeli,  parça
            » Örnek:                                                 anlamca doğru cümleyle tamamlanmalıdır.
            I.   Hacivat ise Karagöz’ün tam tersi karakterde, eğitim   » Örnek:
                 görmüş, iyi konuşan, kurnaz bir tiptir.
                                                                 Ebru, kendine özgü tekniklerle hazırlanan ve tekneye alı-
            II.  Karakterlerin böyle zıt olması kelime oyunları, danslar
                 ve hareketlerle harmanlanınca oyunun temel güldürü   nan suyun üzerinde oyalarla oluşturulan desenlerin kağıda
                 özelliğini oluşturur.                           aktarılmasıyla yapılan geleneksel bir sanattır. Ebru sanatı,
                                                                 kendine has malzeme ve uygulama özelliğine sahiptir. Boya-
            III.  Karagöz, sanatçının performansına dayalı bir gölge   ların tamamı tabiattan doğal yöntemlerle elde edilir. ----
                 oyunu olup Karagöz ve Hacivat arasında geçen komik   --------------------------.  Boyaların  kitre  üzerinde  açıl-
                 diyaloglara ve atışmalara dayanır.
                                                                 masını sağlayan doğal asit de hayvanın safra kesesindeki
            IV.  Oyunun başkarakteri olan Karagöz; eğitim görmemiş,   öddür. Kitreyle yoğunlaştırılmış su üstünde doğal yöntem-
                 gerçekçi, dürüst bir halk adamıdır.
                                                                 lerle  hazırlanan  boyalar  aracılığıyla  oluşturulan  desenler
            Yukarıdaki  cümlelerle  oluşturulan  parçada  önce  Karagöz   kağıt üzerine geçirilir.
            oyunuyla ilgili genel bilgi verilmesi, sonra başkarakterlerin   Parçanın  gelişme  bölümünde  boşluk  bırakıldığından  seçile-
            mantık akışına uygun tanıtılması, daha sonra karakterlerin   cek cümle konu hakkında açıklayıcı, örneklerle geliştirilmiş
            zıtlığının fark edilmesiyle oyunun temel güldürü özelliğinin   nitelikte olmalıdır. Parçanın anlam ve yapısına uygun ola-
            açıklanması  gerekir.  Buna  göre  sıralama  “III - IV - I - II”   rak boşluğa “Suyun yoğunlaşmasını sağlayan kitre, bitkisel
            şeklinde olmalıdır.                                  esaslı bir ana malzemedir.” cümlesi getirilebilir.


                    Parçada Yapı

          Q Paragraflar giriş, gelişme ve sonuç bölümlerinden oluşur. Parça oluştururken ya da tamamlarken dikkat edilmesi gereken yapı
             unsurlarıyla kastedilen bu bölümlerin özellikleridir.

                     Giriş Bölümü                     Gelişme Bölümü                      Sonuç Bölümü

            Genellikle tek cümledir ve diğer cüm-  Konunun  ayrıntılı  olarak  açıklandığı   Parçanın  genelinde  anlatılanların  bir
            lelerden bağımsızdır. Gelişme ve sonuç   bölümdür. Örneklerden sıklıkla yarar-  yargıya  bağlanarak  bitirildiği  bölüm-
            bölümündeki  cümleler  bu  bölüme   lanılır.  Düşünceyi  geliştirme  yolları   dür.  Bağlayıcı  ve  sonuç  bildiren  ifa-
            biçimce ve anlamca bağlıdır. Geçiş ve   kullanılır.  Geçiş  ve  bağlantı  ifadeleri   deler  bulunabilir.  Ana  düşünceye  bu
            bağlantı ifadeleri içermez.        içerir. Merak duygusu ön plandadır.  bölümde yer verilebilir.



                                                                               Markaj Yayınları / 7. Sınıf Türkçe
                                         MARKAJ YAYINLARI                                                      87
   82   83   84   85   86   87   88   89   90   91   92