Page 117 - 7. Sınıf Türkçe Defterim

ÖZETİN ÖZETİ 9. Bölüm: Yazım Kuralları

BÜYÜK HARFLERİN KULLANIMI

5 Cümleler büyük harfle başlar.
» Okulumuza yeni bir spor salonu yapıldı. » Futbol oynamayı çok seviyordu.

UYARI: Cümle içinde tırnak veya ayraç içine alınan cümleler büyük harfle başlar ve sonuna uygun noktalama işareti konur.
» Dostoyevski “Anlamdan çok, hayatı sevmeliyiz.” diyor.
» Hilmi Bey entelektüel (Entelektüel sözcüğünü de davranışından dolayı kullanıyorum.) bir yapıya sahiptir.

UYARI: İki noktadan sonra cümle ve özel ad niteliğinde olmayan örnekler sıralandığında bunlar büyük harfle başlamaz.

» Şiirlerde en çok kullanılan temalar şunlardır: aşk, yalnızlık, sevgi, mutluluk, ölüm, gurbet, arkadaşlık, hüzün...

5 Özel adlar büyük harfle başlar.

Q Kişi ad ve soyadları, takma adlar büyük harfle başlar.
» Mustafa Kemal Atatürk, Orhan Veli, Vilhelm Thomsen, Kirpi (Refik Halit Karay), Muhibbi (Kanuni Sultan Süleyman)...
Q Kişi adlarından önce veya sonra gelen saygı sözleri, ünvanlar, lakaplar, meslekler, rütbe adları büyük harfle başlar.

» Fatih Bey, Yüzbaşı Sencer Bey, Doktor Sedat, Muhtar Sait, Topal Ali...
Q Akrabalık bildiren adlar, lakap veya ünvan değeri kazandığında büyük harfle başlar. Akrabalık anlamını koruduğunda küçük
harfle yazılır.
» Nesrin Bacı bizim de falımıza bakıver. (lakap) » Süleyman amcam bize de uğrayacakmış. (akrabalık)
» Emine Ana bu ülkenin önemli bir değeridir. (lakap) » Hasret halam evi satın almış mı? (akrabalık)

Q Cümle içinde özel adın yerine kullanılan makam veya ünvan sözleri büyük harfle başlar.
» Şehrimize gelen turistleri Vali makamına davet etti.
Q Saygı sözlerinden sonra gelen makam, mevki, ünvan bildiren kelimeler büyük harfle başlar.
» Sayın Bakan, Sayın Vali, Sayın Rektör...

Q Millet, dil, devlet adları ve hayvanlara verilen adlar büyük harfle başlar.
» Türk, Rus, Arap; Türkçe, Farsça, Rusça; Türkiye Cumhuriyeti, Azerbaycan Cumhuriyeti; Fino, Maviş, Pamuk...
Q Kıta, bölge, ülke, il, ilçe, semt, köy, mahalle, cadde, bulvar, sokak gibi yer adları büyük harfle başlar.
» Afrika, Avrupa; Marmara Bölgesi, Doğu Anadolu Bölgesi; Almanya, İngiltere; İzmir, Çanakkale, Sivas; Akçaköy, Beşiktaş;
Kazlıçeşme, Kandilli; Akbulut, Kumyazı; Çamur Mahallesi; Baharat Caddesi; Asmalı Bulvarı; Bahtiyar Sokak...

UYARI: Özel ada dahil olmayıp tamlama kuran il, ilçe, bucak, köy, belde gibi sözler küçük harfle başlar.
» Malatya ili, Alacakaya ilçesi, Akdoğanlar köyü, Uzungöl beldesi...

Q Yer adlarında ilk isimden sonra gelen deniz, nehir, göl, dağ, boğaz vb. tür bildiren isimler büyük harfle başlar.
» Marmara Denizi, Süphan Dağı, Dicle Nehri, Tuz Gölü, Belen Geçidi, İstanbul Boğazı...
Q Düşünce, hayat tarzı, politika vb. anlamlar bildirdiğinde “doğu” ve “batı” sözlerinin ilk harfleri büyük yazılır. Bu sözler yön
bildirdiğinde küçük yazılır.
» Türkiye’nin batısındaki bu yaşam tarzı, kültürümüze Batı’dan geçmiş bir yozlaşmanın sonucudur.

116 7. Sınıf Türkçe