Page 121 - 7. Sınıf Türkçe Defterim
P. 121

ÖZETİN ÖZETİ                                                         9. Bölüm: Yazım Kuralları

                                            De, Kİ ve Mİ’nİn Yazımı



          “De”nin Yazımı                  Türkçede “de”, bağlaç ve ek olma durumuna göre iki şekilde yazılır:

                        Bağlaç Olan “de”                                      Ek Olan “-de”

         Q   Bağlaç  olan  “de / da”  kendinden  önceki  sözcükten  her   Q   Ek olan “-da / -de / -ta / -te” kendinden önceki sözcüğe
            zaman ayrı yazılır.                                 her zaman bitişik yazılır.
            » Okuduğu kitabı da ben vermiştim.                  » Mahallede kimse kalmamıştı.
            » Ayşe de yarınki pikniğe gelecekmiş.               » Kalemim okul arkadaşım Ayşe’de kalmıştı.

         Q   Bağlaç olan “de” cümleden çıkarıldığında cümlenin anlamı   Q   Ek  olan  “-da / -de / -ta / -te”  cümleden  çıkarıldığında
            bozulmaz.                                           anlamda bozulma olur.
            » Yaşadığı şehir de çok kalabalıktı. (Anlamlı)      » Parkta oynamaya gidecek. (Anlamlı)
            Yaşadığı şehir çok kalabalıktı. (Anlamlı)           Park oynamaya gidecek. (Anlamsız)



          “Ki”nin Yazımı                  Türkçede “ki”, bağlaç ve ek olma durumuna göre iki şekilde yazılır:


                         Bağlaç Olan “ki”                                      Ek Olan “-ki”

         Q   Bağlaç olan “ki” kendinden önceki sözcükten her zaman   Q   Ek olan “-ki” eklendiği sözcüğe bitişik yazılır.
            ayrı yazılır.                                       » Onun suyu bol, bizimki az.
            » Bizi sevdi ki yardım etti.                        » Evdeki hesap bazen çarşıya uymayabilir.
            » Sen gel ki mevsim bahara dönsün!
                                                             Q   Ek  olan  “-ki”  cümleden  çıkarıldığında  anlamda  bozulma
         Q   Bağlaç olan “ki” cümleden çıkarıldığında anlamda bozulma   olur. Ayrıca bu “-ki” ekinden sonra “-ler” eki getirilebilir.
            olmaz. Ayrıca bu “ki”den sonra “-ler” eki getirilemez.
                                                                » O kitap değil, şuradaki benim. (Anlamlı)
            » Sen de gel ki gidelim. (Anlamlı)                  O kitap değil, şurada benim. (Anlamsız)
            Sen de gel, gidelim. (Anlamlı)                      O kitap değil, şuradakiler benim. (Anlamlı)
            Sen de gel kiler gidelim. (Anlamsız)


            5  Bağlaç olan “ki” birkaç örnekte kalıplaşmış bir şekilde kendinden önceki sözcüğe bitişik yazılır. (ŞİFRE=SOMBaHÇeMİ)
            » Sanki                  » Oysaki                  » Meğerki                » Belki
            » Halbuki                » Çünkü                   » Mademki                » İllaki



          “Mi”nin Yazımı             Soru eki “mi”, gelenekleşmiş olarak kendisinden önceki sözcükten ayrı yazılır.


        Q   Soru eki “mı / mi / mu / mü” kendinden önceki sözcükten her zaman ayrı yazılır.
            » O da bizimle tiyatroya gelecek mi?               » Bu kadar çabuk mu unuttun beni?
            » Böyle insanlar dünyada kaldı mı?                 » O da esprinize çok güldü mü?

        Q   Soru eki “mı / mi / mu / mü”den sonra gelen ekler, bu eke bitişik yazılır.
            » Zili çalıp kaçan sen miydin?                     » Siz salatalığı kurutmuyor musunuz?
            » Yüzüme bir daha bakmayacaklar mıymış?            » Zonguldak’ın gelir kaynağı kömür müdür?



        120   7. Sınıf Türkçe
   116   117   118   119   120   121   122   123   124   125   126