Page 75 - 7'DEN LGS'YE TÜRKÇE HAZIRLIK İLK ADIM - EDİTÖR YAYINLARI

BECERI TEMELLI SORULARLA YÜZLEŞME PARÇADA ANLAM

1 1 ve 2. metnin ortak yönleri 2. metnin 1. metinden farklı yönleri

● Benzetme yapılması ● Soru yoluyla etkileyiciliğin artırılması
● Betimlemelere yer verilmesi ● Tartışmacı anlatıma yer verilmesi
● Düzyazı metni olması ● Kişileştirme yapılması

1. Metin
Diken diken sarı saçları, gömleğinin ve çehresinin çeşitli yerlerine bulaşmış çamur ve umudun aynası olan
güzel gözleriyle bana bakıp öylece duruyordu küçük Zehra. Annesi bir koşu çeşmeye gidip gelecekti ki elinde
gümüş güğüm ve toprak testi ile göz önünden kayboldu. Kaldık Zehra ile baş başa. Gözlerimi o eşsiz umut
EDİTÖR YAYINLARI
dolu gözlerden alamıyordum. Ne yapabilirdim bu çocuk için? Ben bir köy okulu öğretmeniydim. Bütün ruhum
ve hücrelerimle onu okutmak istiyordum.
2. Metin
....................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................

Verilen özelliklerden yola çıkarak aşağıdakilerden hangisi 2. metin olarak yazılabilir?
A) Ağaçlar içinde çok yaşayanları vardır. Yüzlerce yıllık çınarlar vardır yurdumuzda, en çok Bursa’da toprağı
severek, güneşi severek yaşarlar. Bizler de özgürlüğü, bağımsızlığı, inkılapları severek Türk yurdunu
örten; aydınlığa, esenliğe uzanan dallarımızla cumhuriyet ağacında yaşayacağız. Çok yaşayacağız. Halk
yaşadıkça cumhuriyet ağacı da yaşayacaktır. Cumhuriyet ağacının yaşaması da koca çınarın yaşaması,
yüzyılların sürüp gitmesi gibi insanların, yurttaşların güneşine, emeğine bağlıdır.
B) Öyledir. Hatta ben öyle zannediyorum ki eşref saat görünmez kuvvetlerin, esrarlı hesapların, içinden
çıkılmaz bilmecelerin işlettiği bir saat değil, insanların bizzat kendileri tarafından işletilen veya sadece
dikkatli olmaları sayesinde geldiği kolayca fark edilen bir saattir. Ama dikkatli olmayan, kendini hayatın
akışına bırakmış veya akıntıların tersine sandalı yürütmeye çalışan insan, eşref saatin geldiğini fark etmek
şöyle dursun, duvardaki asma saatin on ikiye çeyrek kalayı gösterdiğini bile görmez.
C) Ne yani, bu yapılanları doğayı ve hayvanı korumak olarak mı görüyorsunuz? Sokağa mama ve su kabı
diye koyduğunuz şişe ve hayvan yemi, bizlere her gece eşsiz güzelliğiyle ve içinde o hiç olmayan kötü
duygularla her biri ayrı bir birey olup birlikte yaşayabilmeyi anlatan yıldızlardan tutun da toprağın kilo-
metrelerce altındaki en küçük mikroskobik canlıya kadar sahip çıkmak, onlara saygı duymakla korunur.
D) Kahve, Kanuni Sultan Süleyman devrinde, Yemen’den ilkin İstanbul’a getirilmiş ve içilmiştir. Bakmışlar ki
kahve içiminin önüne geçilmiyor, hele büyük konaklarda kahveden vazgeçilemiyor, tütün yasağı gibi kahve
yasağı da kaldırılmış. Kahve İstanbul’un ve Anadolu’nun günlük hayatına girmiş. Ekmek gibi, su gibi ihtiyaç
maddeleri arasında yer almıştır. İstanbul’da açılan yazlık ve kışlık kahvehaneler, bu kahvehanelerde kahve
gelenek ve görenekleri, yerli ve yabancı pek çok yazara konu olmuştur.

2 Yazar paragrafta veya yazıda anlatım tekniğini geliştir-
mek, düşüncesini daha iyi anlatmak için konuya uygun bir
düşünceyi geliştirme yolu seçer. Düşünceyi geliştirme yolu
yazarın gayesini daha iyi gerçekleştirmesine yardım eder.
Bazen düşünceyi geliştirme yollarıyla sayfalarca anlatabi-
leceklerimizi bir resim daha etkili şekilde anlatır.
Buna göre verilen resim aşağıdaki düşünceyi geliştirme yollarından hangisinin yerine kullanılabilir?
A) Benzetme B) Karşılaştırma C) Tanımlama D) Tanık gösterme

755
7