Page 78 - 6. SINIF VIP FEN BİLİMLERİ KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

¦ §
78
78 MADDE VE ISI
BİRBİRİ İÇİNDE ÇÖZÜNMEYEN SIVILARIN YOĞUNLUKLARININ KARŞILAŞTIRILMASI

* Sıvı maddelerin yoğunlukları nasıl karşılaştırılır? Bunun için sıvıların kütlesi ve hacmi ölçülür.
Ancak birbirine karışmayan sıvıların yoğunluklarını karşılaştırırken karışımda üstte olan sıvının
yoğunluğunun daha küçük olduğu bilinmelidir.

Su Zeytinyağı

EDİTÖR YAYINLARI
Zeytinyağı
Su

* Yukarıda verilen şekilde suyun yoğunluğu zeytinyağının yoğunluğundan daha büyük olduğu için
zeytinyağı su üzerinde yüzer.

SUYUN KATI VE SIVI HÂLLERİNE AİT YOĞUNLUKLARIN CANLI YAŞAMI İÇİN ÖNEMİ

* Sıvı maddeler dışarıya ısı verdiklerinde taneciklerin hızı yavaşlar ve tanecikleri birbirine yaklaşır,
böylece maddenin hacmi küçülür. Ancak kütlesi değişmez. Bu nedenle yoğunluk artışı gözlenir.
o
* Su ise bunun aksine donarken (0 C’de) hacmi arttığı için yoğunluğu azalan nadir maddelerden
biridir.

o
* +4 C’de suyun hacmi en küçük, yoğunluğu en büyük değeri alır. Buzun yoğunluğu suyun yoğun-
luğundan küçük olduğundan buz suda yüzer.

* Örneğin bir bardak su içerisine buz parçası atılırsa buz parçası suyun yüzeyinde yüzer. Burada
aynı olan buz ve suyun farklı yoğunluk içermesinin sebebi sıcaklıklarından dolayıdır ve aynı
zamanda tanecikleri arasındaki uzaklıktan dolayıdır.

* Eşit kütlelerde alınan su ve buz parçalarına baktığımızda buzun hacmi suyun hacminden daha
fazladır. Bundan dolayı yoğunluğu daha küçüktür.

* Buzun yoğunluğunun sudan küçük olmasından dolayı sular üstten donar.

* Kışın donan suların, göllerin ve nehirlerin yüzeyini kaplaması suların dibe doğru donmasını önler.

* Suyun bu özelliği olmasaydı nehir, göl, deniz ve okyanustaki sular dipten donmaya başlardı. Bu
durum dipte yaşayan canlılar ve onlarla beslenen diğer tüm canlıların hayatlarının sona erme-
sine neden olurdu.