Page 73 - 6. SINIF VIP FEN BİLİMLERİ KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

M
MADDE VE ISIADDE VE ISI 4.
ÜNİTE

MADDENİN TANECİKLİ YAPISI

MADDEYİ OLUŞTURAN TANECİKLER

EDİTÖR YAYINLARI

Katı Sıvı Gaz

* Madde; kütlesi ve hacmi olan tanecikli yapılara denir.
* Çevremizde gördüğümüz ya da hissettiğimiz her şey madde değildir.

* Bir cismin madde olabilmesi için kütlesi olmalı, hacmi (uzayda kapladığı alan) olmalı ve tanecikli
yapılardan oluşmalıdır.

* Kalem, silgi, su, zeytinyağı, hava, helyum, oksijen birer maddedir. Bunların kütlesi, hacmi ve
tanecikli yapıları vardır. Fakat ışık, ses bir madde midir?
* Örneğin; ışığın kütlesini ölçebilir miyiz? Ses uzayda ne kadar bir alan kaplıyor? Bu sorulara cevap
verilmediğine göre bunlar madde değildir.

* Maddenin tanımında kullandığımız tanecikli yapıda olmalı ifadesi ile anlatılmak istenen aslında
maddeyi oluşturan temel taneciklerin nasıl olması gerektiğidir.

* Taneciklerin sağa-sola, aşağı-yukarı, öne - arkaya doğru hareketine titreşim hareketi denir.
Taneciklerin yer değiştirme hareketi ise ötelemedir.

* Taneciklerin kendi ekseni etrafındaki hareketi dönme hareketidir.

* Elimize bir taş aldığımızda taşın çok sert bir yapıya sahip olduğunu anlarız. Sıkıştırmak isteriz
ama herhangi bir değişim olmaz. Çünkü taş katı bir maddedir.

* Katı maddelerin tanecikleri birbirine çok yakındır. Bundan dolayı katı maddeler kolaylıkla sıkıştı-
rılamaz. Katı tanecikler birbirine yakın oldukları için hareket etmeleri çok zordur.

* Katı maddeleri oluşturan tanecikler sadece titreşim hareketi yaparlar.

* Sıvı maddelerin tanecikleri, katı maddelerin tanecikleri kadar birbirine yakın olmasa da bunların
da sıkıştırılması zordur.