Page 77 - 6. SINIF VIP FEN BİLİMLERİ KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 77

¦ MADDE VE ISI §                                                          77
                                                                                    77


             * Düzgün geometrik şekle sahip olan cisimlerin     * Bir  cismin  yoğunluğu  sıvının  yoğunluğuna
                m
            d =   ilişkisinden yararlanarak yoğunlukla-  eşitse, cisim sıvı içerisinde askıda kalır. L cis-
                V                                   minin yoğunluğu sıvının yoğunluğuna eşittir.
            rını buluruz.
               » Kütlesi 300 g olan dikdörtgen prizmanın   * Katı  maddelerin  hacimlerini  sıvı  yardımıyla

              yoğunluğunu hesaplayalım.             ölçebilmemiz  için  maddenin  sıvı  içerisinde
                                                    çözünmemesi gerekir.
                                                      * Cisimleri kendi aralarında karşılaştırmak için
                                                    kütle ve hacimleri bilinmelidir.
                      3                             Geometrik  şekli  belli  olmayan  cisimlerin
          EDİTÖR YAYINLARI
                                  5                   *
                           4                        yoğunluğunu bulalım.
                      m   300
                   d =  =     = 5 g/cm 3
                      V   3.4.5
                                                                                 80 cm 3
                                                               50 cm 3
             * Maddelerin yoğunluklarını karşılaştırmak için
            kütlesini  ya  da  hacmini  bilmek  her  zaman
            gerekmez.                                     100 g             280 g

             * Günlük yaşamda bazı cisimlerin sıvı içerisinde
            yüzdüğünü ya da sıvının dibine battığını göz-                        3
            lemleriz.                              Patatesin hacmi = 80 - 50 = 30 cm

             * Elimizde  bulunan  bazı  cisimleri  sıvı  içerisine   Patatesin  (kap  + su + patates)  (kap + su)
                                                           =
                                                                             -
            atıp gözlemlediğimizde maddelerin yoğunluk-  kütlesi  kütlesi       kütlesi
            ları arasındaki ilişkiyi söyleyebiliriz.
                                                   Patatesin kütlesi = 280 - 100 = 180 g
                                                                      Patatesin kütlesi
                                                   Patatesin yoğunluğu   =
                                                                      Patatesin hacmi

                       K         N                                 =   180   = 6 g / cm 3
                            L                                         30
                        M       P


             * Bir  cismin  yoğunluğu  sıvının  yoğunluğundan   œ  Örnek:  20 g ağırlığındaki demirden yapıl-
            büyükse,  o  cisim  sıvı  içerisinde  batar.  Bu   mış bir küpün yoğunluğu kaç g/cm ’tür?
                                                                               3
            durumda M ve P cisimlerinin yoğunlukları sıvı-  (Küpün hacmi 10 cm )
                                                                   3
            nın yoğunluğundan büyüktür.

             * Bir  cismin  yoğunluğu  sıvının  yoğunluğundan        Kütle   20 g
            küçükse sıvı yüzeyinde yüzer. K ve N cisimle-  œ  Çözüm: Yoğunluk  =  Hacim  =   3
            rinin yoğunluğu sıvının yoğunluğundan küçük-                   10 cm
                                                                           3
            tür.                                                   = 2 g/cm ’tür.
   72   73   74   75   76   77   78   79   80   81   82