Page 61 - 5. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 61

Kesirleri Farklı Biçimlerde Temsil Etme

            KESİRLERDE GENİŞLETME:                               ➦   Çözüm:
                                                                      5     5 : 5   1
                                                                 a =     =        =          En sade hali
                                                                     15    15 : 5   3
                            =             =
                                                                 b =   20   =   20 : 5   =   4       En sade hali
                                                                     45    45 : 5   9
                     1   =  1 x 2   =  2   =  1 x 4   =  4                30 : 5   6        En sade hali değildir.
                     2      2 x 2     4      2 x 4     8         c =   30   =    =           Sadeleştirmeye devam
                                                                     40   40 : 5   8        edilebilir.
            •   Görüldüğü gibi eş parçalar sayısını artırmaya geniş-
               letme denir.
           EDİTÖR YAYINLARI
            •   Pay ve payda aynı sayı ile çarpılarak kesir genişletilir.  ONDALIK GÖSTERİM:
            •   1   =  2   =  4   = ...  değerleri değişmez ve   •  Paydası 10, 100, 1000... olan kesirlerin virgül (,) kulla-
               2       4      8               eşit olurlar.        nılarak gösterilmesidir.


            ̛    Örnek:                                                 1               2              3
            a =  3    b =   5    ve  c =   2   kesirlerini 5 ile genişletelim.
                4      7         3
                                                                  5               10                          10
            ➦   Çözüm:                                                                             10

            a =  3   =   3 x 5   =  15                                  2              10                10
                4    4 x 5   20
                                                                 Yukarıda verilen modellerde mavi ve sarı taralı alanlara
            b =  5   =   5 x 5   =  25                           karşılık gelen kesir ve ondalık gösterimler aşağıda veril-
                7    7 x 5   35                                  miştir.

            c =   2   =   2 x 5   =  10
                3    3 x 5   15                                          1               2               3
                                                                     Mavi alan       Mavi alan        Mavi alan
            KESİRLERDE SADELEŞTİRME:
                                                                         6               64              600
                                                                  Kesir:          Kesir:           Kesir:
                                                                        10              100              1000
                            =             =
                                                                  Ondalık         Ondalık          Ondalık
                                                                  Gösterim: 0,6   Gösterim: 0,64   Gösterim: 0,6
                   8    =    8 : 2   =  4   =  4 : 2   =  2
                  16        16: 2      8     8 : 2     4
            •   Görüldüğü  gibi  bütünü  daha  az  sayıda  eş  parçaya   1               2               3
               bölmeye sadeleştirme denir.                           Sarı alan        Sarı alan       Sarı alan
            •   Pay ve payda aynı sayıya bölünerek sadeleştirilir.  Kesir:   4    Kesir:   36      Kesir:   400

                       2
               8
                    4
            •   16  =   =   = ... değerleri değişmez ve eşit olurlar.   10              100              1000
                    8
                       4
                                                                  Ondalık  Göste- Ondalık  Göste- Ondalık  Göste-
                                                                  rim: 0,4        rim: 0,36        rim: 0,4
            ̛    Örnek:
            a =   5    b =  20    ve c =  30
                15     45       40                               NOT: Paydası 10, 100 ve 1000' e genişletilebilen kesirler
            Kesirlerini 5 ile sadeleştirelim.                    genişletilerek ondalık gösterim haline getirilir.



                                                                                     Matematik / 4. Tema       61
   56   57   58   59   60   61   62   63   64   65   66