Page 172 - 5. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 172
4. Tema
Sayı Sıfatları Belgisiz Sıfatlar
• İsimlerden önce gelerek onların sayılarını, sıralarını, • Adların önüne gelerek onları tam olarak değil de aşa-
eşit bölümlerini, parçalarını belirten ifadelerdir� ğı yukarı, belli belirsiz belirten ifadelerdir�
• Bazıları, varlıkları, hiçbir ek almadan tam sayı olarak ̛ Örnek:
belirtir ve “Kaç?” sorusuna cevap verir�
Ő Birkaç arkadaş yemeğe gittik�
Ő Altı yıl (Kaç yıl?) Ő Beş gün (Kaç gün?)
Ő Bazı günler kendimi yalnız hissediyorum�
• Bazıları, isimlerin sıra bakımından sayılarını belirtir ve Hiçbir zaman taviz vermedi�
“Kaçıncı?” sorusuna cevap verir� Ő
• EDİTÖR YAYINLARI
Ő İkinci sıra (Kaçıncı sıra?) Ő Birinci yol (Kaçıncı ders?) • “Birkaç, bazı, bir, hiçbir, birçok, biraz, birtakım, kimi,
• Bazıları, varlıkların eşit olarak paylaşılmasını belirtir çoğu, fazla, tüm, her���” gibi sözcükler, belgisiz sıfat
ve “Kaçar?” sorusuna cevap verir� olarak kullanılır�
Ő Dörder sayı (Kaçar sayı?) Ő Üçer sınıf (Kaçar sınıf?) { Not: “Bir” sözcüğü varlığın sayısını yani bir tane
• Bazıları, isimleri kesirli bir biçimde belirtir ve “Kaçta olduğunu belirtirse sayı sıfatı, “herhangi bir” anlamına
kaç?” sorusuna cevap verir� gelirse belgisiz sıfattır�
Ő Yüzde iki faiz (Kaçta kaç Ő Dörtte iki hisse (Kaçta • Başvurular bir gün içinde alındı� (Sayı sıfatı)
faiz?) kaç hisse?) • Bir akşamüstü kahve içmeye gel� (Belgisiz sıfat)
• “Çeyrek, yarım, tam” sözcükleri de isimleri kesirli bir
biçimde belirtir�
{ Özel isimlerle birlikte kullanılan meslek, akrabalık,
̛ Örnek: Tam ödev, yarım kaşık, çeyrek porsiyon��� ünvan, saygı ve lakap bildiren ifadeler de sıfattır� Bu
• Sayı sıfatlarının belirttiği adlar bazı kalıplaşmış keli- sıfatlar, ünvan sıfatları olarak adlandırılır� Bu sıfatlar
meler haricinde çoğul ekini almazlar� isimlerden önce yazılabildiği gibi isimlerden sonra da
yazılabilir�
̛ Örnek: Üç Silahşörler, Yedi Cüceler, İkiz Kuleler ���
• Varlıkların sayılarını toplu olarak belirten sıfatlar da • Örnek: Doktor Salih, Ertuğrul Öğretmen, Gazi Os-
man, Nene Hatun���
sayı sıfatı olarak kabul edilir� Bu tarz sıfatlar topluluk
sıfatları olarak adlandırılır�
̛ Örnek: İkiz bebekler, üçüz danalar��� ̛ Örnekler:
Soru Sıfatları Ő Yırtık kutuları çöpe atalım� → Niteleme sıfatı
Ő Sevimli kedi yanımızdan ayrılmadı� → Niteleme sıfatı
Varlıkları soru yoluyla belirten ifadelerdir�
Ő Bu sorunu hemen çözmeliyiz� → İşaret sıfatı
̛ Örnek:
Ő Yanına o kazağımı da aldım� → İşaret sıfatı
Ő Hangi meyveyi seversin?
Ő Üç saat sonra eve yetişiriz� → Sayı sıfatı
Ő Günde kaç bardak çay içiyor? Çeyrek ekmekle doydum� → Sayı sıfatı
Ő
Ő Ne gün bize geleceksin? → Soru sıfatı
{ Not: Fiilden önce gelerek soruyu fiile soran veya
soru yoluyla ismin yerini tutan sözcükler soru sıfatı Ő Bugün kaç yaşına girdin? → Soru sıfatı
değildir� Ő Hangi soruyu yanlış cevapladın? → Soru sıfatı
• Örnek: Sen hangisini seçtin? ( “Hangisini” sözcüğü, is- Ő Birçok kişi Hasan Usta’yı önerdi� → Belgisiz sıfat
min yerini tuttuğundan
Ő Birtakım duyumlar aldık� → Belgisiz sıfat
soru sıfatı değildir.)
Ő Kimi günler buraya gelirim� → Belgisiz sıfat
172 Türkçe / 4. Tema