Page 177 - 5. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

5. Tema

{ Not: “O” sözcüğü, insan adlarının yerine kullanılı- BELGISIZ ZAMIRLER
yorsa kişi zamiri, başka varlıkları anlatmak için kulla- • Adların yerini belli belirsiz tutan zamirlerdir� Hangi is-
nılıyorsa işaret zamiri olur�
min, hangi varlığın yerini tuttuğu belli değildir�

̛ Örnek: • Türkçede kullanılan “herkes, bazısı, bazıları, başka-
sı, hepsi, biri, birisi, birkaçı, her biri, kimi, kimisi, kim-
Ő Kumru ile konuştum, o da gidiyormuş� (kişi zamiri)
se, hiç kimse, birçoğu, birazı, çoğu, tamamı, öbürü,
Kumru
şey…” sözcükleri belli başlı belgisiz zamirlerdir�
Ő O, eksi yirmi derecede saklanmalı� (işaret zamiri) • Belgisiz sıfattan yapılanlar: “birkaç-ı, bazı-ları, bir-i,
aşı, dondurma, yemek... pek çoğ-u, pek az-ı, bazı-sı, bir kısm-ı, her bir-i, baş-
EDİTÖR YAYINLARI
• “Bu, şu, o, öteki, beriki, böylesi, şöylesi, öylesi” keli- ka-sı, hiçbir-i…”

meleri çeşitli görevlerde kullanılır: • “Filân” kelimesi de olduğu gibi hem sıfat hem zamir
olarak kullanılır�
̛ Örnek:
Ő Bu: işaret zamiri ⇒ Bunu biliyor musun?
işaret sıfatı ⇒ Bu bilgiyi nereden aldın?
̛ Örnek:
Ő Şu: işaret zamiri ⇒ Şunu görmüştüm� Tiyatroya birçoğu gelmedi, birkaçı gelmişti�
işaret sıfatı ⇒ Şu eşyaları taşıyalım� Ő
Ő Çoğunu düğüne çağırmadım�
Ő O: şahıs zamiri ⇒ O, bu akşam geç gelecek�
işaret zamiri ⇒ O, benim elmam� Ő Birkaçını sen götür, bazılarını da biz getiririz�
işaret sıfatı ⇒ O elma benim� Ő Hepsini tekrar çağırdılar�

• Aşağıdaki kelimeler de hem işaret zamiri hem de sıfat Ő Kimi de gelmeyi hiç düşünmedi�
olarak kullanılabilir� Ő Buraya hepsinin gelmesi gerekiyordu�
Ő Herkes böyle düşünmez�
̛ Örnek:
Ő Kimse senin gibi olamaz zaten�
Ő Öteki ⇒ Ötekini bana ver�
Öteki kitabı ver� Ő Çarşıdan ne kadar öteberi aldın?

Ő Beriki ⇒ Beriki sende kalsın� Ő Birkaçı dün de gelmişti�
Beriki kaset sende kalsın Ő Bazıları bu sabah gelmeyi düşündüler�

Ő Böylesi ⇒ Böylesi, insanı rahatsız eder� Ő Biri yer biri bakar; kıyamet ondan kopar�
Böylesi davranışlar insanı rahatsız eder�
Ő İnsanların pek çoğu bu konuda bilinçsizdir�
Ő Şöylesi ⇒ Şöylesi de doğru olmaz ki� Ő Bazısı da hep mağdurdur�
Şöylesi bir tarzla yapmak�

Ő Öylesi ⇒ Öylesinden her zaman kaçarım� Ő Her biri ayrı özellikler taşır�
Öylesi insanlardan hiç hoşlanmam� Ő Hiçbiri bunu uygun görmez�

Ő Kendisine bir şey söyleyecektim�
• Bu kelimelerin sıfat mı, zamir mi olduklarını anlamak Ő Sunduğum iş fikrine çoğu katılmadı�
için şu soruları sorarız:
Ő Evdekilerin tamamı bugün için hazırlık yaptı�
› İsmin yerini mi tutuyorlar, yoksa ismi niteliyor ya da
belirtiyorlar mı? (Zamirler ismin yerini tutar, sıfatlar Ő Terminalde hepsiyle tek tek vedalaştım�
isimle birlikte kullanılır�) Ő Buluşmaya hiçbiri gelmedi�
› Tekilleri ve çoğulları var mı? (Sıfatların çoğulları Ő Bazısı bu durumu anlayışla karşılarken bazısı da
yoktur, zamirlerinse vardır�) yaptığının yanlış olduğunu söylüyordu�

Türkçe / 5. Tema 177