Page 27 - 5. Sınıf Süreç Odaklı Türkçe Defterim Fasikül-2

2. TEMA: HİKÂYE UNSURLARI ETKİNLİK DEFTERİ

1. Metin Analizi

Etkinlik Aşağıdaki metni sesli bir şekilde okuyup hikâye haritasını çıkarınız. Soruları metinden hareketle cevaplayınız.

TOKATLI KINALI ALİ Hikâyenin Adı
Çanakkale Savaşları zamanında Üsteğmen Faruk,
Seddülbahir’de cepheye yeni gelen askerleri denetlerken
bir yandan da onlarla sohbet ediyor, “Nerelisin?” gibi so-
rular soruyordu. Gözleri bir ara, saçının ortası sararmış Kişiler:
bir delikanlıya takıldı... Yanına çağırdı ve merakla sordu:
— Adın ne senin evladım?
— Ali, komutanım. Yer:
— Nerelisin?”
— Tokatlıyım, komutanım. Zile kazasındanım.
— Peki evladım, bu kafanın hali ne?
— Cepheye gelmeden önce, anam saçıma kına yak- Zaman:
tı komutanım. Neden yaktığını da bilmiyorum.
— Peki gidebilirisin Kınalı Ali.
O günden sonra Ali’nin adı, Kınalı Ali oldu. Cephede
herkes onun kafasındaki kınayla dalga geçer oldu. Kısa Olay:
sürede cana yakın tavırlarıyla herkesin sevgisini kazandı.
Bir gün memleketine mektup göndermek için arka-
daşlarından yardım istedi. “Anama, babama burada iyi ol-
duğumu bildirmek istiyorum. Ama okumam yazmam yok.
Biriniz yardım edebilir misiniz?” Biri değil, birçok arkada- Konu:
şı yardıma geldi. “Sen söyle biz yazalım.” dediler. Kınalı
Ali söylüyor, bir arkadaşı yazıyor; diğeri de söylenenlerin
doğru yazılıp yazılmadığını denetliyordu. Ali mektubunu; 1. Tokat’ta kimlere kına yakılır ve yakılan kınalar ne anla-
annesine niçin kafasına kına yaktığını ve bu durumun ma gelir?
alay konusu olduğunu, kardeşi Ahmet’e kına yakmama-
sını yazarak sonlandırır.
Aradan zaman geçer İngilizlerin saldırısında Kınalı
Ali’nin bölüğünden Ali dahil birçok kişi şehit düşer. Birkaç
gün sonra Kınalı Ali’nin ailesinden mektup gelir. Komu-
tanları mektubu açar okurlar. Babası ailesinden, akraba-
larından bahsedip selam ettikten sonra annesi anlatır:
Oğlum Ali, yazmışsın ki kafamdaki kınayla dalga 2. Kınalı Ali hangi tavırlarıyla herkesin sevgisini kazanmış-
geçtiler. Kardeşime de yakma demişsin. Kardeşine de tır?
yaktım. Komutanlarına ve arkadaşlarına söyle senle dal-
ga geçmesinler. Bizde üç işe kına yakarlar:
1- Gelinlik kıza; gitsin ailesine, çocuklarına kurban olsun 3. Kınalı Ali hangi konuda ve niçin arkadaşlarından yardım
diye. istemiştir?
2- Kurbanlık koça, Allah’a kurban olsun diye.
3- Askere giden yiğitlerimize, vatana kurban olsun diye.
Gözlerinden öper, selam ederim. Allah’a emanet
olun...
Mektubu okuyanlar hıçkıra hıçkıra ağlamaktadırlar. 4. Ali’ye ilk olarak Kınalı Ali adını kim takmıştır?
Şehitlerimiz (MSB)

5. Sınıf Türkçe 27