Page 9 - 5. Sınıf Süreç Odaklı Matematik Defterim Fasikül - 1

TEMA 1: GEOMETRİK ŞEKİLLER HIZLI BAKIŞ

o
o
Ölçülerinin toplamı 90 olan iki açıya tümler açı Ölçülerinin toplamı 180 olan iki açıya bütünler açı
denir. denir.
o
o
o
o
o
o
o
o
Açılardan biri 75 ise diğeri 90 - 75 = 15 dir. Açılardan biri 105 ise diğeri 180 - 105 = 75 dir.
o
o
o
o
o
o
o
o
Açılardan biri 4 ise diğeri 90 - 4 = 86 dir. Açılardan biri 15 ise diğeri 180 - 15 = 165 tir.
o
Bir açının tümleri bulunurken verilen açı 90 den Bir açının bütünleri bulunurken verilen açı
çıkarılır. 180 den çıkarılır.
o
ÖRNEKTİR!!!
Aşağıda verilen açıları inceleyelim, komşu olanları açıklayarak yazalım.
E AéBE ile EéBD açıları komşu açılardır. Çünkü bu açıların EB ışını ortaktır.
D EéBD ile DéBC açıları komşu açılardır. Çünkü bu açıların BD ışını ortaktır.
A
AéBE ile DéBC açıları komşu açı değildir. Çünkü ortak ışın yoktur.
B C
Aşağıda verilen açıları inceleyelim, tümler veya bütünler olanları açıklayarak yazalım.

E
D N o S L o K
A 40 o 50 o 140 130
B
B C E T

o
o
o
m(AéBE) = 40 ve m(DéBC) = 50 olup m(AéBE) + m(DéBC) = 90 dir. AéBE ile DéBC tümler açılardır.
o
o
o
m(AéBE) = 40 ve m(NéES) = 140 olup m(AéBE) + m(NéES) = 180 dir. AéBE ile NéES bütünler açılardır.
o
o
o
m(DéBC) = 50 ve m(LéTK) = 130 olup m(DéBC) + m(LéTK) = 180 dir. DéBC ile LéTK bütünler açılardır.
ÖĞRENME ETKİNLİĞİM - 6
Aşağıda verilen noktalı yerleri uygun ifadelerle doldurunuz. Soruları evet veya hayır şeklinde cevaplandırınız.
K B E
B 155 o
A
o
o
65 o 25 S 115 N N
A L E
L
m(SéEN) = ve m(KéAL) = olup m(SéEN) + m(KéAL) = dir. SéEN ile KéAL açılardır.
m(BéAL) = ve m(KéAL) = olup m(BéAL) + m(KéAL) = dir. BéAL ile KéAL açılardır.

m(BéEN) = ve m(BéAL) = olup m(BéEN) + m(BéAL) = dir. BéEN ile BéAL açılardır.
1. BAL açısı KAL açısının komşu açısı mıdır? Cevap:
2. SEN açısı BEN açısının tümleri midir? Cevap:

3. SEN açısı KAL açısının bütünleri midir? Cevap:

5. Sınıf Matematik 9