Page 8 - 11_cografya_ogretmenin
P. 8

6                                                                DOĞAL SİSTEMLER
            NOT
           Dünyadaki  canlı  çeşitliliğinin  önemli  bir  kısmını;  nemli  ve  sıcak  bir  bölge  olan  ekvatoral
            iklim  bölgesi  oluştururken,  kurak  olan  çöl  iklimiyle  soğuk  olan  kutup  ikliminde  ise  canlı
           çeşitliliği azdır.

          Biyoçeşitliliğin Yeryüzüne Dağılışını Etkileyen Faktörler

              ˇ Coğrafi özellikler bakımından biyosferin dünyanın her yerinde aynı olmaması, bitki ve hayvan
             türlerinin yeryüzüne dağılışında farklılıkların olmasına neden olmuştur.

              ˇ Yeryüzünde biyoçeşitliliğin oluşup zaman içerisinde değişmesi, çeşitli faktörlerin etkisine
             bağlı olarak gerçekleşmektedir.

                               Biyoçeşitliliğin Yeryüzüne Dağılışını
                                       Etkileyen Faktörler


                   Fiziki (Doğal)           Paleocoğrafya               Biyolojik
                     Faktörler                Faktörleri                Faktörler

                 İklim (ışık, sıcaklık,
                rüzgârlar, nem, yağış)      Kıtaların kayması        İnsan faaliyetleri

               Yeryüzü şekilleri (yüksel-    İklim değişikliği         Diğer canlılar
               ti, bakı, dağların uzanışı)

                       Sular



                   Toprağın yapısı



              1. Fiziki (Doğal) Faktörler


            a. İklim (Sıcaklık, Nem, Yağış, Rüzgâr, Işık)
              ˇ İklim elemanlarından sıcaklık, bitki türlerinin çeşitliliği ve bunların yayılış alanları üzerinde
             etkilidir. Çünkü her bitkinin gelişmesi ve büyümesi için belirli bir sıcaklığa ihtiyaç vardır. Su
             bitkiler için çok büyük öneme sahiptir. Bitkilerin bünyesinde bulunması gereken su miktarı
             belli bir oranın altına düştüğünde bitkiler yaşamsal fonksiyonlarını kaybeder. Bitkiler için
             hayati önem taşıyan bir diğer iklim elemanı da yağıştır. Bitki türü için sınırlayıcı en alt ve
                             o
             en üst sıcaklık -40 C arasındadır. Bitkiler ihtiyaç duydukları suyu yağış, hava ve toprağın
             neminden elde eder. Bitki türlerinin yeryüzünde dağılışı hayvanların dağılışını da doğrudan
             etkiler.  Genel  olarak  sıcak  iklim  bölgeleri  soğuk  iklim  bölgelerine  göre,  bitki  türlerinin
             zenginliğine ve bitki örtüsünün sıklığına bağlı olarak daha fazla hayvan türünü barındırır.
   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13