Page 8 - 11_cografya_ogretmenin
P. 8
6 DOĞAL SİSTEMLER
NOT
Dünyadaki canlı çeşitliliğinin önemli bir kısmını; nemli ve sıcak bir bölge olan ekvatoral
iklim bölgesi oluştururken, kurak olan çöl iklimiyle soğuk olan kutup ikliminde ise canlı
çeşitliliği azdır.
Biyoçeşitliliğin Yeryüzüne Dağılışını Etkileyen Faktörler
ˇ Coğrafi özellikler bakımından biyosferin dünyanın her yerinde aynı olmaması, bitki ve hayvan
türlerinin yeryüzüne dağılışında farklılıkların olmasına neden olmuştur.
ˇ Yeryüzünde biyoçeşitliliğin oluşup zaman içerisinde değişmesi, çeşitli faktörlerin etkisine
bağlı olarak gerçekleşmektedir.
Biyoçeşitliliğin Yeryüzüne Dağılışını
Etkileyen Faktörler
Fiziki (Doğal) Paleocoğrafya Biyolojik
Faktörler Faktörleri Faktörler
İklim (ışık, sıcaklık,
rüzgârlar, nem, yağış) Kıtaların kayması İnsan faaliyetleri
Yeryüzü şekilleri (yüksel- İklim değişikliği Diğer canlılar
ti, bakı, dağların uzanışı)
Sular
Toprağın yapısı
1. Fiziki (Doğal) Faktörler
a. İklim (Sıcaklık, Nem, Yağış, Rüzgâr, Işık)
ˇ İklim elemanlarından sıcaklık, bitki türlerinin çeşitliliği ve bunların yayılış alanları üzerinde
etkilidir. Çünkü her bitkinin gelişmesi ve büyümesi için belirli bir sıcaklığa ihtiyaç vardır. Su
bitkiler için çok büyük öneme sahiptir. Bitkilerin bünyesinde bulunması gereken su miktarı
belli bir oranın altına düştüğünde bitkiler yaşamsal fonksiyonlarını kaybeder. Bitkiler için
hayati önem taşıyan bir diğer iklim elemanı da yağıştır. Bitki türü için sınırlayıcı en alt ve
o
en üst sıcaklık -40 C arasındadır. Bitkiler ihtiyaç duydukları suyu yağış, hava ve toprağın
neminden elde eder. Bitki türlerinin yeryüzünde dağılışı hayvanların dağılışını da doğrudan
etkiler. Genel olarak sıcak iklim bölgeleri soğuk iklim bölgelerine göre, bitki türlerinin
zenginliğine ve bitki örtüsünün sıklığına bağlı olarak daha fazla hayvan türünü barındırır.