Page 7 - 11_cografya_ogretmenin

DOĞAL SİSTEMLER 1. ÜNİTE 5

EKOSİSTEMLERİN ÖZELLİKLERİ VE İŞLEYİŞİ

BİYOÇEŞİTLİLİK

ˇ Hava, su, toprak ve canlılardan oluşan yaşam alanına biyosfer (canlılar küresi) denir. Bi-
yosfer; litosfer, atmosfer ve hidrosfer ile etkileşim halindedir. Biyosferin sınırları, diğer
doğal ortamlar gibi kesin değildir.

ˇ Kara parçaları üzerinde yaşamını sürdüren canlılar, atmosferde 6500 metreye kadar ya-
şama imkanı bulabilmektedir. Ancak bu yükseklikten sonra sıcaklığın, atmosfer basıncının
ve oksijen miktarının düşmesi gibi nedenlerden dolayı canlıların yaşaması zorlaşır.
ˇ Derinlik artışına bağlı olarak hidrosferde; oksijen azalır, sıcaklık değerleri düşer, su ba-
sıncı yükselir. Dolayısıyla denizlerde bu koşulların görüldüğü alanlar, canlı yaşamı için çok
da uygun değildir.
ˇ Biyoçeşitlilik; bir bölgedeki çeşitli özelliklere sahip olan bitki ve hayvan türleri ile mikro-
organizmaların sayısını ve bu canlıların birbirleriyle olan ilişkileridir. Birçok canlı türünün
yaşadığı dünyada kıtaların ve bölgelerin biyoçeşitliliği aynı değildir. Biyoçeşitliliğin farklı
olmasında iklim, bitki örtüsü, yeryüzü şekilleri, toprak ve su kaynaklarının aynı olmaması
etkili olmuştur.

ˇ Genellikle ışığın ulaşabildiği 200 metre derinliğe kadar olan kısımlar ile sığ denizlerde
biyoçeşitlilik fazladır.
ˇ Bitkiler, litosferin üst kısmını oluşturan toprak tabakasına tutunarak yaşamlarını devam
ettirirken bazı hayvan türleri ise toprak örtüsü içerisinde yaşamaktadır. Canlıların bir
kısmı ise litosfer, atmosfer ve hidrosfer arasında sürekli olarak yer değiştirmektedir.