Page 73 - 11. SINIF MATEMATİK FAVORİ KAZANIM ODAKLI VE BECERİ TEMELLİ SORU BANKASI
P. 73

ÜNİTE 3: FONKSİYONLARDA UYGULAMALAR                                          ÖZETİN ÖZETİ


           Parabolün Denklemini Yazma: Parabolün grafiğine bağlı   Bir Doğru ile Bir Parabolün Durumu:
           olarak denklem üç farklı duruma göre yazılabilir.    y  =  ax   +  bx  +  c  parabolü  ile  y  =  mx  +  n  doğrusunun
                                                                      2
           1. Biri y ekseni üzerinde olmak üzere parabolün herhangi üç   durumları incelenirken denklemlerin ortak çözümü yapılır.
                         2
                                                                                           2
                                                                  2
           noktası f(x) = ax  + bx + c fonksiyonunda yerine yazılarak   ax  + bx + c = mx + n ⇒ ax  + (b - m) x + c - n = 0
           a, b, c kat sayıları bulunur ve parabol denklemi elde edilir.  iki denklemin ortak çözümüyle ulaşılan denkleme ortak çözüm
                     2
           2. f(x) = ax + bx + c fonksiyonu için f(x) = 0 denkleminin   denklemi denir.
           kökleri x  ve x  olsun. Bu durumda parabol denklemi   Bulunan ortak çözüm denkleminin diskriminantı (∆) için
                 1    2
                                                                1. ∆ < 0 ise
                    y = a (x - x ) . (x - x ) şeklinde yazılır.
                              1      2
           (x ,  0)  (x ,  0)  noktaları  dışında  parabol  üzerinde  verilen      Q    Ortak  çözüm  denkleminin  kökü
            1      2
           üçüncü  bir  nokta  yardımıyla  a  değeri  bulunur  ve  parabol         yoktur.
           denklemi elde edilir.
                                                                                   Q    O  halde  parabol  ile  doğru  kesiş-
           3.  Tepe  noktasının  koordinatları  T(r,  k)  olsun.  Parabolün           mez.
           üzerinde  tepe  noktası  dışında  ikinci  bir  nokta  bilindiğinde   2. ∆ = 0 ise
                             2
           bu noktalar y = a(x-r)  + k denkleminde yerine yazılarak a
           değeri bulunur ve parabol denklemi elde edilir.
                                                                                   Q    Ortak  çözüm  denkleminin  birbi-
                                                                                   rine eşit iki kökü vardır.
           Örnek Soru:
                                                                         A
                                                                                   Q    O halde parabole teğettir.
                                   y
                                 B (0,6)
                                                                3. ∆ > 0 ise
                                                                                   Q   Ortak  çözüm  denkleminin  farklı
                                                                                      iki reel kökü vardır.
                             A          C   x                               B
                          (-3,0)  0     (2,0)                                      Q   O  halde  parabol  ile  doğru  farklı
                                                                    A                 iki noktada kesişir.
           Yukarıda grafiği verilen A(-3,0), B(0,6) ve C(2,0)noktaların-
           dan geçen parabolün denklemini bulalım.              Örnek Soru:

                                                                    2
                                                                y=x +2 parabolü ile y=3x+12 doğrusunun kesiştiği nokta-
           Çözüm:                                               lardan biri K(a,b) olduğuna göre a+b toplamı kaç olabilir?
           Parabolün x eksenini kestiği noktalar A(-3,0) ve C(2,0)oldu-  Çözüm:
           ğundan,
                                                                    2
                                                                y=x +2 parabolü ile y=3x+12 doğrusunun ortak çözümün-
           y=a(x-(-3)).(x-2)                                    den elde edilen denklemin kökleri kesişim noktalarının apsis-
           y=a (x+3).(x-2)                                      leridir.
                                                                      2
           B(0,6) noktası parabolün üzerinde olduğundan parabol denk-         x +2 = 3x+12
                                                                   2
           lemini sağlar.                                          x -3x-10 = 0
           B(0,6) için, 6=a.3.(-2)                              (x-5) (x+2) = 0

                              6=-6a ⇒ a=-1 olur.                x =-2 veya x  = 5 olur.
                                                                          2
                                                                 1
           Parabolün denklemi, y=(-1)(x+3)(x-2)                 x =-2 için y =6 ise (-2,6) noktasıdır.
                                                                          1
                                                                 1
                                 2
                             y=-(x +x-6)                        x =5 için y =27 ise (5,27) noktasıdır.
                                                                 2
                                                                         2
                                2
                             y=-x -x+6 bulunur.                 K(a,b) noktası K(-2,6) ise a+b=4 olur.
                                                                K(a,b) noktası K(5,27) ise a+b=32 olur.
                                         MARKAJ YAYINLARI                                                      73
                                                                           Markaj Yayınları / 11. Sınıf Matematik
   68   69   70   71   72   73   74   75   76   77   78