Page 69 - 11. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI KAZANIM ODAKLI VE BECERİ TEMELLİ SORU BANKASI

BECERİ TEMELLİ TEST 8 3. ÜNİTE: ŞİİR

12 Bir civan bir siyâh meşcerenin 13 Bana kimsin diye sorma meleğim

En karanlık yerinde yatmıştı; Pek güzel dinle de izah edeyim
Başını bir garîb şeb-perenin Nam-ı naçizime `Fikret’ derler
Zıll-ı şeb-rengine uzatmıştı. Şi’re de nisbetimi söylerler

Nevhalar, giryeler, şikâyetler Kaldığım varsa da gah ekmeksiz
Ana olmuştu câme-hâb-ı huzûr. Kalmadım şimdiye dek mesleksiz

Bir müebbed şeb-i siyeh-peyker Nur bekler gibi nısf-ı şebde
Anı etmişti ser-girân-ı fütur! .. Bekledim on iki yıl mektebde
Gönlü ağlardı gülse çeşmânı; Sonra çıktım ne için bilmeyerek

Gözüne yaş gelirdi güldükçe; Bu da bir cilve-i baht olsa gerek
İncinirdi hayâl-i giryânı Bab-ı Ali’ye müdavimlendim

Gözünün yaşları döküldükçe. Ehl-i namus diye mimlendim
Yukarıda verilen şiirle ilgili olarak aşağıdakilerden Şimdi bir hayli eser sahibiyim
hangisi söylenemez? `Ahmed Ihsan’da musahhih gibiyim
A) Zıt durumlardan yararlanılarak ifade güçlendirilmiştir. Saye-i lutf-i cihan-banide
B) Çapraz kafiye düzeni kullanılmıştır.
Hocayım Mekteb-i Sultani’de...
C) Arapça ve Farsça sözcüklerin yoğun kullanımı anla-
şılırlığı olumsuz etkilemiştir. Yukarıda verilen şiir aşağıdaki metin türlerinden han-
D) Nazım şekli olarak serbest müstezatı örneklendir- gisiyle ilişkilendirilebilir?
mektedir. A) Mektup B) Otobiyografi C) Röportaj
E) Anlam tek dizede tamamlanmayıp diğer dizelere taş- D) Deneme E) Biyografi
mıştır.

14
Günümüz Türkçesiyle
Ne gam pür-âteş-i hevl olsa da gavgâ - yı hürriyet Hürr�yet mücadeles� korkulu b�r ateş olsa da dert değ�l;
Kaçar mı merd olan bir cân için meydân-ı gayretten İnsan olan b�r can �ç�n mücadele meydanından kaçmaz

Kemend-i can-güdâzı ejder-i kahr olsa cellâdın Cellâdın can yakan kemend� acımasız b�r ejder olsa
Müreccahtır yine bin kerre zencir-i esaretten Y�ne de b�n defa daha esaret z�nc�r�nden �y�d�r
Felek her türlü esbâb- ı cefâsın toplasın gelsin Felek her türlü ez�yet araçlarını toplasın gels�n;
Dönersem kahpeyim millet yolunda bir azimetten M�llet yolunda b�r h�zmetten dönersem kahpey�m

Namık Kemal’e ait bu dizelerden hareketle;
I. Divan şiirine ait biçimsel unsurlar ve dil hakimdir. IV. Sanat toplum içindir anlayışına uygundur.

II. İçerik olarak yenilik söz konusudur. V. Anlaşılırlık ön plana çıkarılmıştır.
III. Meydan okuyan bir üslup kullanılmıştır.
yargılarından hangilerine ulaşılamaz?
A) I B) II C) III D) IV E) V

68 Markaj Yayınları / 11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı
MARKAJ YAYINLARI