Page 74 - 11. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI KAZANIM ODAKLI VE BECERİ TEMELLİ SORU BANKASI

4. ÜNİTE: MAKALE ÖZETİN ÖZETİ

NOKTALAMA İŞARETLERİ

Nokta ( . ) Virgül ( , )

Q Tamamlanmış cümlenin sonuna konur. Q Birbiri ardınca sıralanan eş görevli kelime ve kelime grup-
» Onun hayatla savaşı yeni başlamamıştı. larının arasına konur.
Q Bazı kısaltmaların sonuna getirilir. » Ülkemizin elçileri Hindistan, Yemen, Sudan, Filipinler, Tay-
lant gibi ülkelere gitmişlerdir.
» Prof. Dr. Sedat Hekimoğlu (Profesör Doktor)
Q Sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için konur.
Q Sayılardan sonra sıra bildirmek için konur.
» Onunla önce güzelce konuştu, inadını fark edince de kızdı.
» Cahit Zarifoğlu 21. yüzyıl İslami anlayışın önemli temilci-
lerindendir. (Yirmi birinci) Q Cümle içinde ara sözleri veya ara cümleleri ayırmak için
ara sözlerin veya ara cümlelerin başına ve sonuna konur.
Q Saat ve dakika gösteren sayıları birbirinden ayırmak için
konur. » Sevgili yengeme, abimin eşi olur, güzel bir hediye almıştım.
» Yasaklar, 05.00’te tamamen kaldırılacakmış. Q Tırnak içinde olmayan alıntı cümlelerinden sonra kullanılır.
Q Tarihlerin yazılışında gün, ay ve yılı gösteren sayıları bir- » Atı alan Üsküdar’ı geçti, diyeli yarım saat oldu.
birinden ayırmak için konur. Ay adları yazıyla da yazılabi- Q Kendisinden sonraki cümleye bağlı olarak ret, kabul ve
lir, bu durumda nokta kullanılmaz. teşvik bildiren hayır, yok, evet, peki, pekâlâ, tamam, olur,
» 29.10.1923 » 29.X.1923 » 29 Ekim 1923 öyle, elbette gibi kelimelerden sonra konur.
» Tamam, hep beraber gideceğiz o zaman!
Q Dört ve daha fazla rakamlı sayılarda, basamak grupları
arasına nokta konur. Q Metin içinde art arda gelen zarf-fiil eki almış kelimeler-
den sonra kullanılır.
» Adamın 1.175.000 lira kredi borcu varmış.
» Onun yanına gidince, heyecanlanmadan duramıyordu.

Virgülün Kullanılmadığı Yerler
İki Nokta ( : )
Q Metin içinde zarf-fiil eki almış tek sözcük varsa o söz-
Q Kendisiyle ilgili açıklama verilecek cümlelerden sonra kul- cükten sonra virgül konmaz.
lanılır.
Q Cümle içinde da / de bağlacından sonra virgül konmaz.
» İnsanlık iki medeniyet arasında yaşıyor: Doğu ve Batı. Q Metin içinde -ınca / -ince anlamında zarf-fiil görevinde

Q Kendisinden sonra örnek verilecek cümlelerin sonuna kullanılan mı / mi ekinden sonra virgül konmaz.
konur. Q Şart ekinden (-se / -sa) sonra virgül konmaz.

» Sınıfımızın çalışkan öğrencileri şunlardır: Aytekin, Hüse- Q Tamlama oluşturan sözlerin arasında virgül kullanılmaz.
yin, Aslı, Mehtap.
Q “ve, veya, yahut” bağlaçları ile tekrarlı bağlaçlardan önce
Q Edebi eserlerde konuşma bölümünden önceki ifadenin ve sonra virgül konmaz.
sonuna konur.
» Ali Rıza Bey acı bir gülümseme ile:
– Kızmak mı? Niçin kızayım çocuğum? Ünlem İşareti ( ! )
Q Karşılıklı konuşmalarda konuşan kişiyi belirten sözlerden Q Sevinç, acı, korku, şaşma gibi duyguları anlatan cümle
sonra kullanılır. veya ifadelerin sonunda kullanılır.
» Mehmet: Benim yeni öğretmenim kim olacak? » Aman Tanrı’m, derece yapmışım! (Şaşırma)
Okul Müdürü: Okulumuza yeni gelen Yasemin Hanım. Q Seslenme, hitap ve uyarı sözlerinden sonra kullanılır.

» Ey Türk genci! Ülkenin her zerresi için savaş.
Q İki noktadan sonra bağımsız bir cümle geliyorsa bu
cümle büyük harfle başlar, art arda örnekler sıralanı- Q Alay veya küçümseme anlamı kazandırılmak istenen söz-
yorsa bu örnekler küçük harfle başlar. den hemen sonra yay ayraç içinde kullanılır.
» Onu on dakikada (!) tamir edebilirmiş. (Alay anlamı)

MARKAJ YAYINLARI 73
Markaj Yayınları / 11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı