Page 75 - 11. SINIF TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI KAZANIM ODAKLI VE BECERİ TEMELLİ SORU BANKASI
P. 75
ÖZETİN ÖZETİ 4. ÜNİTE: MAKALE
Noktalı Virgül ( ; ) Soru İşareti ( ? )
Q Ögeleri arasında virgül bulunan sıralı cümleleri birbirinden Q Soru eki veya soru içeren cümle veya sözlerin sonuna konur.
ayırmak için kullanılır. » Okulun bahçesini temizlemişler mi?
» Gün gelir, kucaklaşırız; gün gelir, dalaşırız. Q Cevabı içinde olan soru cümlelerinde de soru işareti kullanılır.
Q Cümle içinde virgüllerle ayrılmış tür veya takımları birbi- » Gülmüyor muyum? Şakalaşmıyor muyum?
rinden ayırmada kullanılır.
Q Bilinmeyen yer, tarih vb. durumlar için kullanılır.
» Mavi, sarı ve gri bir bölme; yeşil ve beyaz bir bölmeydi.
» Yunus Emre (1240? - 1320)
Q Ögeler arasında anlam karışıklığını önlemek için kullanılır.
Q Soru kelimesi ya da soru eki barındırmadığı hâlde soru
» Oğuz; Kaan, Ayça ve Aytaç’tan daha zekiymiş. cümlesi olan cümlelerin sonuna soru işareti konur.
Q İkiden fazla eş değer ögeler arasında virgül bulunan cüm- » Yaşınız?
lelerde özneden sonra kullanılır.
Q Bir bilginin şüpheyle karşılandığı veya kesin olmadığı
» Canım akrabalarım; yakın, samimi, davranıyorlardı. durumlarda soru işareti yay ayraç içinde kullanılır.
» Malatya’dan Elazığ’a yarım saatte (?) gitmiş.
Kesme İşareti ( ’ )
Q Özel ad kapsamına giren sözcüklere getirilen çekim ekleri Üç Nokta ( ... )
kesme işaretiyle ayrılır.
Q Tamamlanmamış cümlelerin sonunda kullanılır.
» Samsun’a çıktığında Atatürk’ün rütbeleri duruyordu.
» Karabaş da en hırçın sürüde...
Q Kısaltmalara, sayılara, belirli bir tarih bildiren ay ve gün
adlarına gelen ekleri ayırmak için kullanılır. Q Kaba sayıldığı için veya bir başka sebepten dolayı açık
yazılmak istenmeyen kelimelerin yerine konur.
» 2020’de virüsün etkisi TV’lerde halka çok da yansıtılmadı.
» Kadın, alt kattaki çocuğa ... , dedi.
Özel adlar için yay ayraç içinde bir açıklama yapıldığında Q Alıntılarda başta, ortada ve sonda alınmayan kelime veya
kesme işareti yay ayraçtan önce kullanılır. bölümlerin yerine kullanılır.
» Kemal (Atatürk)’in son okuluydu orası. (Yanlış) » ... Kadın, onları inandırmak için epey dil döktü. ... Onlar
Kemal’in (Atatürk) son okuluydu orası. (Doğru) da sonunda kadına inanmaya başladılar. ...
Q Kurum, kuruluş, kurul, birleşim, oturum ve iş yeri adla- Q Karşılıklı konuşmalarda, yeterli olmayan, eksik bırakılan
rına gelen ekler kesmeyle ayrılmaz. cevaplarda kullanılır.
» Şeyh Edebali kılıcı aldı, öptü ve sonra Osman’a:
Q Özel adlara getirilen yapım ekleri, çokluk eki ve bunlar- – Bu ney senin mi?
dan sonra gelen diğer ekler kesmeyle ayrılmaz.
– ...
Q Sonunda 3. tekil kişi iyelik eki olan özel ada, bu ek dışında
başka bir iyelik eki getirildiğinde kesme işareti konmaz. Tırnak İşareti ( “ ” )
Kısa Çizgi (-) Q Başka birinin yazısından veya sözünden, hiç değiştirilme-
den yapılan aktarmalar tırnak içinde gösterilir.
Q Satıra sığmayan kelimeler bölünürken satır sonuna konur. » Göçük altında kalan yaşlı kadın “Kurtarın beni!” diye bağı-
» İnsan kendisi, âlem ve âlemin ötesi hakkında düşünmeye baş- rıyor, çevredekilerden yardım istiyordu.
layalı beri felsefe vardır. Q Özel olarak vurgulanmak istenen sözler tırnak içine alınır.
Q Ara sözleri veya ara cümleleri ayırmak için kullanılır. » Tüm öğrencilerime “Cennetin Çocukları” filmini hayatları-
» Yalnız biri -sadece yalnız da değil- olmak için çabalıyor. nın bir bölümünde mutlaka izlemelerini öneririm.
Q Arasında, ve, ile, ila, ... -den ... -e anlamlarını vermek için Q Tırnak içine alınan sözlerden sonra gelen ekleri ayırmak
kelimeler veya sayılar arasında kullanılır. için kesme işareti kullanılmaz.
» 1914 - 1918 açlığın, sefaletin kol gezdiği bir dönemdir. » Oğuz Atay’ın “Tutunamayanlar”ını okumayanınız yoktur.
MARKAJ YAYINLARI
74 Markaj Yayınları / 11. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı